Τα γλυκά κουταλιού Φλωρίνης
Γράφει ο Θεόδωρος Βόσδου |
Φλώρινα έγινε γνωστή ανά το πανελλήνιο, για τις πολικές θερμοκρασίες της από παλιά χρόνια, φημίζονταν, όμως, και για τις ωραίες – νόστιμες κόκκινες πιπεριές της (ήδη έχουν εξαφανιστεί από καιρό), για την πορτοκαλάδα της του Ξινού Νερού, για τις φυσικές της ομορφιές και φυσικά και για τα περίφημα Γλυκά Κουταλιού.
Ήταν μια σπεσιαλιτέ της Φλώρινας από τα δεκάδες παλιότερα χρόνια, και συνεχίζει να είναι μέχρι και σήμερα. Βλέπουμε και χαιρόμαστε, τους εκδρομείς στην πόλη μας από διάφορες περιοχές της Ελλάδος, να συνωστίζονται στα δύο κεντρικά παραδοσιακά καταστήματα παραγωγής γλυκών κουταλιού, του Νικολάου Λαζ. Βέϊκου, στην πλατεία Γ. Μόδη και των αδελφών Γεωργίου Στεφάνου Παύλου, στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου 2.
Βέβαια, υπάρχει, στην οδό Καστριασιανάκη 49 και το κατάστημα του Παύλου Βέϊκου, εξίσου προσιτό και με ποικιλία γλυκών κουταλιού.
Πότε, όμως, ξεκίνησε η παραγωγή γλυκών κουταλιού, μαρμελάδας διαφόρων τύπων, όπως κερασιού, φράουλας, σύκου, ακόμα και τριαντάφυλλων κ.ά. και ποιοί ήσαν οι πρωτεργάτες και οι σημερινοί συνεχιστές της;
Ο συμπολίτης μας συγγραφέας κ. Δημήτριος Μιχ. Μεκάσης στο εξαίρετο δίτομο βιβλίο του με τίτλο “ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ”, ανάμεσα στα πολλά επαγγέλματα που ασκούσαν οι παλιοί Φλωρινιώτες, αναφέρει και τους παρασκευαστές ειδών ζαχαροπλαστικής και γλυκών κουταλιού. Έτσι ο κ. Μεκά-σης αναφέρει ως πρωτοπόρο στην παρασκευή ειδών ζαχαροπλαστικής και εν συνεχεία γλυκών κουταλιού, υψηλής μάλιστα ποιότητος, τον εκ Μοναστηρίου ορμώμενο Λάζαρο Βέϊκο, πατέρα των νεωτέρων αδελφών Βέϊκου, με αφετηρία το 1918. Την παραδοσιακή παρασκευή γλυκών κουταλιού συνέχισαν τα παιδιά του, ο Νικόλαος και ο Παύλος Βέϊκος.
Ο έτερος που ασχολήθηκε με την παραγωγή γλυκών κουταλιού και άλλων παρασκευασμάτων, ήταν ο Γεώργιος Παύλου, ο οποίος ξεκίνησε το 1953 και τον διαδέχθηκαν αργότερα ο γιος του Βασίλειος του και σήμερα τα εγγόνια του, Γεώργιος και Στέφανος. Είχε το εργαστήριό του αρχικά στην οδό Πρεσπών, στην οδό Μ. Αλεξάνδρου, πλησίον του Οικοτροφείου, αργότερα στο σπίτι του στην οδό Χρυσοστόμου Σμύρνης και σήμερα, τα εγγόνια του, στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου 2.
Αργότερα εμφανίστηκαν στην πιάτσα παραγωγής Γλυκών Κουταλιού, οι αδελφοί Ζέρβα, ο Κώστας και ο Βύρων, που κατάγονται από την Ήπειρο, οι οποίοι συνέχισαν την Φλωρινιώτικη παράδοση στην δραστηριότητα αυτή. Πριν μερικούς μήνες το κατάστημά τους που ήταν στην οδό Αρριανού, πλησίον του ξενοδοχείου “ΑΝΤΙΓΟΝΗ”, έκλεισε οριστικά.
Αφορμή για όσα λίγα γράψαμε για τα Γλυκά Κουταλιού και τους παρασκευαστές τους, είναι η παραχώρηση προ πολλού χρόνου, από την οικογένεια Παύλου τριών φωτογραφιών από τις δραστηριότητες των μελών της στην παραγωγή γλυκών κουταλιού.
Οι δύο φωτογραφίες που δημοσιεύουμε:
Ο Γεώργιος Παύλου, με τον βοηθό του Χαράλαμπο Πολιτίδη, από τον Τροπαιούχο, ανακατεύοντας το καζάνι για την παραγωγή φοντάν και καραμέλες, πριν αρχίσει να παράγει γλυκά κουταλιού, το 1953.
Η φωτογραφία αυτή είναι στο εργαστήρι του Γ. Παύλου στο σπίτι του, στην οδό Χρυσοστόμου Σμύρνης. Στην μέση ο Γεώργιος Παύλου, δίπλα του ο διάδοχός του στην δουλειά Βασίλειος Παύλου, στο άκρο αριστερά ο πατέρας του Στέφανος, στο άκρο δεξιά η γυναίκα του Αναστασία, τέταρτος στην αριστερή σειρά ο Μπάγιος, τους υπόλοιπους δεν τους αναγνωρίσαμε.
