Η μεγάλη Δανάη στη Φλώρινα του 1958
Γράφει ο Θανάσης Βογιατζής |
Αυτόν τον μήνα συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τον θάνατο της μεγάλης Ελληνίδας τραγουδίστριας Δανάης Στρατηγοπούλου (1913 – 2009), που είχε φύγει στα 96 της χρόνια, της παλιάς δόξας του προπολεμικού και μεταπολεμικού ελαφρού ελληνικού τραγουδιού, το « αηδόνι του Αττίκ» όπως ήταν γνωστή, του οποίου υπήρξε μαθήτρια και νομίζω ότι αξίζει, για όσους αγαπούν το παλιό καλό ελληνικό τραγούδι, να ασχοληθούμε για λίγο με την ζωή, το έργο της, αλλά και για την μοναδική εμφάνισή της στην Φλώρινα του 1958.
Η Δανάη, μουσικός, τραγουδίστρια, στιχουργός, λογοτέχνης, ποιήτρια, δημοσιογράφος, μεταφράστρια και καθηγήτρια της νεοελληνικής λογοτεχνίας και λαογραφίας σε Πανεπιστήμιο της Χιλής, γνωρίζοντας συγχρόνως άπταιστα και τρείς ξένες γλώσσες (γαλλικά, αγγλικά και ισπανικά) θεωρείται μία από τις πιο μορφωμένες Ελληνίδες καλλιτέχνιδες και η μεγαλύτερη ίσως μορφή του ελληνικού τραγουδιού των τελευταίων 85 περίπου χρόνων. Και το συγγραφικό όμως έργο της Δανάης είναι εξίσου σημαντικό.
Στις σπάνιες τηλεοπτικές εμφανίσεις της μέχρι τα βαθιά της γεράματα, προξενούσε τον θαυμασμό τόσο των συνομιλητών της, όσο και των τηλεθεατών, με την σοφία της, το σπινθηροβόλο πνεύμα της, την τεράστια παιδεία της και την σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας που τόσο καλά κατείχε.
Από την αρχή της καριέρας της το 1933 και μέχρι την 10ετία του 1980, για 50 και πλέον χρόνια, με την τέλεια τεχνική της φωνής της, την ευαισθησία της και την μουσική της κατάρτιση, συνοδεύοντας με την κιθάρα της πολλά από τα τραγούδια που η ίδια είχε γράψει, μας άφησε ανεπανάληπτες ερμηνείες. Θεωρείται επίσης η ιδανική ερμηνεύτρια των τραγουδιών του μεγάλου Αττίκ (1885-1944) και του ισάξιου μαθητή του, Χρήστου Χαιρόπουλου (1909-1992).
Τι να πρωτοθυμηθούμε από τα τραγούδια της, που από τα παιδικά και νεανικά μας ακόμη χρόνια, αλλά και στην ώριμη ηλικία μας, για 60 ολόκληρα χρόνια μέχρι σήμερα μας μαγεύουν με την βελούδινη φωνή της και που εδώ και δεκαετίες έχουμε στην δισκοθήκη μας, όλα σε πρώτες εκτελέσεις: Θα ξανάρθεις (1933) – Απόψε στις επτά (1936) – Πες μου το ναι μια φορά (1939) – Δυό μαύρα μάτια (1938) – Αντόνιο Βάργκας Χερέδια (1939) – Κάθε βραδάκι στις οκτώ (1937) – Ταγκό Νοτούρνο (1936) – Aς ερχόσουν για λίγο (1947) και δεκάδες άλλα, που με τους θαυμάσιους στίχους τους και τις υπέροχες εκτελέσεις της Δανάης, συγκινούν μέχρι και σήμερα ένα μεγάλο μέρος του κοινού.
Η Δανάη θα μείνει όμως στην μνήμη των Ελλήνων, ως μία από τις γλυκύτερες και μελωδικότερες φωνές στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού, έχοντας ηχογραφήσει περισσότερα από 300 θαυμάσια τραγούδια. Μαζί με άλλους μεγάλους καλλιτέχνες της εποχής της, όπως η Σοφία Βέμπο, η Κάκια Μένδρη, η Αγγέλα Λυκιαρδοπούλου, η Κούλα Νικολαϊδου, ο Πάνος Βισβάρδης, ο Νίκος Γούναρης, ο Φώτης Πολυμέρης, ο Τώνης Μαρούδας και άλλοι, θα μας συντροφεύουν για πάντα με τις ανεπανάληπτες ερμηνείες τους.
Η μεγάλη Δανάη εμφανίσθηκε στην Φλώρινα για μία και μοναδική βραδιά, τον Ιούλιο του 1958, στο περίφημο εξοχικό κέντρο της εποχής «Ακρόπολις». Στην γνωστή τοπική εφημερίδα «Ελληνική Φωνή» της 2-8-1958, που έχω στο αρχείο μου και που εξέδιδε τότε ο παλιός δημοσιογράφος, γνωστός βιβλιοπώλης της πόλης μας Δημήτριος Τσώγκος (1886 – 1961), δημοσιεύθηκε πολύ ενδιαφέρουσα και εκτενής συνέντευξή της που παραχώρησε η ίδια σε συνεργάτη της εφημερίδας.
Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας και στην στήλη «Ξεφυλλίζοντας την ζωή», διαβάζουμε τα εξής ενδιαφέροντα με τη γλώσσα και την ορθογραφία της εποχής: «Χάρι στην διεύθυνση του εξοχικού «Ακρόπολις», η Φλώρινα είχε την ευτυχία να ακούση την αηδονόλαλη Δανάη σε ένα υπέροχο πρόγραμμα. Η Δανάη είναι μία από τις καλύτερες τραγουδίστριες της Ελλάδος. Η φωνή της είναι κρυστάλλινη και έχει πάντα την σφραγίδα του δασκάλου της, του αξέχαστου Αττίκ. Όσοι ήσαν στην «Ακρόπολι» πέρασαν την πιο όμορφη βραδιά τους. Γι΄ αυτό και θερμά συγχαίρουμε την διεύθυνση της «Ακροπόλεως».
Σήμερα, 60 χρόνια μετά, υπάρχουν ακόμη παλιοί Φλωρινιώτες που είχαν ζήσει την θαυμάσια αυτή βραδιά. Συζητώντας παλαιότερα με τον αγαπητό μου μαέστρο, τον αειθαλή και πάντα δραστήριο κ. Μίμη Μούσιο, που για πολλές δεκαετίες και μέχρι σήμερα προσφέρει τα μέγιστα στα μουσικά πράγματα της Φλώρινας και όχι μόνο, μου είχε πει ότι είχε παρευρεθεί στην έξοχη αυτή βραδιά και ότι την Δανάη την είχε συνοδεύσει με το βιολί του σε τραγούδια του ρεπερτορίου της, ο μεγάλος Φλωρινιώτης ζωγράφος μας Κωστάκης Λούστας (1933-2014).
Και ο συμπατριώτης μας, Βιοχημικός, Ομότιμος τώρα Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου της Θράκης, που είχε διατελέσει και Αντιπρύτανης σε αυτό, εκλεκτός μου φίλος και συμμαθητής κ. Αλέξανδρος Κορτσάρης, αθεράπευτος νοσταλγός της παλιάς Φλώρινας, με τον οποίο διατηρούμε εδώ και πολλά χρόνια τακτική επικοινωνία, μου έχει πει ότι είχε παρευρεθεί και αυτός με τους γονείς του στην «Ακρόπολη», παιδί τότε δέκα χρονών και ότι διατηρεί πολύ έντονες συγκινησιακές αναμνήσεις από την ανεπανάληπτη αυτή βραδιά με την Δανάη. Ο κ. Κορτσάρης, ο οποίος διακρίνεται για την συγγραφική του δεινότητα τόσο στον επιστημονικό όσο και στον λογοτεχνικό τομέα, έχει εκδώσει και δύο θαυμάσια βιβλία του αφιερωμένα στην παλιά Φλώρινα.
Τελειώνοντας θα πρέπει να γράψουμε, ότι μαθητής της μεγάλης Δανάης υπήρξε κατά την δεκαετία του 1960 ο αξέχαστος φίλος μας Γιώργος Γιαννακόπουλος (1948-1988), μια από τις καλύτερες φωνές που έχει βγάλει η Φλώρινα. Ο Γιώργος μας μιλούσε συχνά με πολύ συγκίνηση για την Δανάη και για την μεγάλη βοήθεια που του είχε προσφέρει στην καριέρα του. Με το αρχοντικό παρουσιαστικό του και την σπάνια σε όγκο και έκταση γλυκύτατη φωνή του λυρικού τενοροβαρύτονου που διέθετε, είχε τραγουδήσει με την συνοδεία της κιθάρας του σε μεγάλα σοβαρά οικογενειακά κέντρα διασκεδάσεως της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας, της Γερμανίας και αλλού, με ένα ρεπερτόριο από ελληνικές οπερέτες μέχρι μεγάλες διεθνείς ξένες επιτυχίες της εποχής και συχνά και εμείς τον απολαμβάναμε στην παρέα μας σε ταβερνάκια της Φλώρινας. Πιστεύουμε ότι θα μπορούσε ο Γιώργος, με τα φωνητικά του χαρίσματα και μετά από κατάλληλες σπουδές, να είχε διαπρέψει και στον χώρο της όπερας. Δυστυχώς έφυγε νεότατος από την ζωή, μόλις 40 χρόνων, τερματίζοντας τόσο πρόωρα μια καταπληκτική καριέρα.
Τριάντα χρόνια μετά τον θάνατό του, τα λίγα αυτά λόγια ας είναι λίγα λουλούδια στον τάφο του και ένα μνημόσυνο για τον αξέχαστο φίλο μας Γιώργο Γιαννακόπουλο, που θα θυμόμαστε πάντα με πολύ συγκίνηση, όπως με πολύ συγκίνηση θα θυμόμαστε πάντα και την μεγάλη Δανάη.-
Θανάσης Βογιατζής
Φλώρινα 5-1-2019
