7 Νοεμβρίου 1913 – Ο πρώτος εορτασμός των ελευθερίων της Φλώρινας
Ένα ιστορικό ρεπορτάζ ηλικίας 98 ετών (ανα)δημοσιεύουμε σήμερα στο florinapast. Πρόκειται για την ανταπόκριση του εορτασμού των ελευθερίων της πόλης της Φλώρινας που δημοσιεύεται στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» στο φύλλο της 18ης Νοεμβρίου 1913. Το ρεπορτάζ φέρει τον τίτλο «Η επέτειος της ελευθερίας εις την Φλώριναν», Ιδιαιτέρα Υπηρεσία του «Εμπρός» και το υπογράφει ο Σ. ΣΤΑΦ.
[embeddoc url=”https://florinapast.mysch.gr/wp-content/uploads/2011/11/e_18111913.pdf” download=”all” viewer=”google”]ΦΛΩΡΙΝΗ, 8 Νοεμβρίου.
Ελευθερίας επέτειον εώρταζε η πόλις μας και έχαιρεν ευγνωμονούσα τους ελευθερωτάς της.
Αφ΄ εσπέρας ολόκληρος ήτο σημαιοστόλιστος, Οι δρόμοι της έπλεον εις εθνικά χρώματα. Όλοι γενικώς εφρόντισαν και επροθυμοποιήθησαν να παρασκευάσουν την (α)… μεγαλοπρεπεστέραν. Αψίδαι πρόχειροι μεν, αλλά ωραίαι καλιτεχνικαί εκόσμουν τα διάφορα της πόλεως μέρη ήτις ούτω παρουσίαζεν όλως εξαιρετικήν και εξαισίαν όψιν.
Το πρόγραμμα της εορτής ετηρήθη πιστότατα.
Από πρωϊας ήρξαντο κωδωνοκρουσίαι ζωηραί αντηχούσαι ανά την πόλιν. Εκάλουν τους πιστούς να εκκλησιασθώσι και μεταλάβωσι της θείας ταύτης και ευφροσύνου εορτής.
Η λειτουργία είχε τελεσθή. Άρχεται τώρα η δοξολογία και η επίσημος της ημέρας τελετή.
Εν σώματι, περί ώραν 10ην προσήλθον είς τον νεόδμητον του Αγίου Παντελεήμονος ναόν, αι αρχαί στρατιωτικαί και πολιτικαί, οι αξιωματικοί και ο νομαρχεύοων Η. Αγοραστός, ο δήμαρχος Σ. Σαπουνδζής, οι διακασταί κ.κ. Ε(;) Φωκάς, Π. Κυριαζόπουλος και Θ. Μισκίας, ο ειρηνοδίκης Κλ. Θεοδοσίου και ο Οικονομ. Επίτροπος κ. Ράμμος μεθ΄ ολοκλήρου του προσωπικού των δημοσίων υπαλλήλων.
Στρατιώται και πολίται, σύλλογοι και μαθηταί, διδάσκαλοι και επιτροπαί, παραστάντες συμμετέσχον της ευφροσύνου ταύτης χαράς.
Ήρξατο η ιεροτελεστία και η δοξολογία. Η Α. Σεβ. Ο Μητροπολίτης μας Πολύκαρπος δια λόγου ευφραδούς και συντόνου, τονίσας την μεγάλην της ημέρας σημασίαν εξέφρασε τας ευχαριστίας του προς τους ελευθερωτάς, τον δαφνοστεφή Στρατηλάτην Βασιλέα μας, τους ήρωας αξιωματικούς και τους γενναίους στρατιώτας ζητοκραυγάσαντος του πλήθους υπέρ αυτών.
ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΤΩΝ ΜΑΧΗΤΩΝ
Εν τέλει της δοξολογίας, τη υπομνήσει της Α. Σεβασμιότητος, σύμπαν το εκκλησίασμα εν πομπή σοβαρά και μεγαλοπρεποί, με τας εθνικάς σημαίας προπορευομένας, εξήλθε της εκκλησίας και διηυθύνθη έξω της πόλεως επί του λόφου, όπου καθήκον ιερόν τους εκάλει.
Ήτο ο ιερός εκείνος τόπος, εν ω εναποτεθειμένα κείνται τα οστά των ενδόξως πεσόντων ελευθερωτών αδελφών μας. Κατά την εκεί μετάβασιν ανεγνώσθησαν υπό του Μητροπολίτου αι ευχαί υπέρ σωτηρίας και αναπαύσεως των ψυχών των αγίων τούτων τέκνων της μητρός Ελλάδος, άτινα μας έφερον και μας εχάρισαν το πολύτιμον της ελευθερίας δώρον.
Υπό χορού μαθητών εψάλη προς αυτούς επανειλημμένως το «Αιωνία σας η μνήμην» υπό δε του Μουσικού Συλλόγου, δια καταλλήλου προσλαλιάς κατετέθη στέφανος εξ ανθέων είς τους εκεί ταφέντες ήρωας γιγαντομάχους.
Η ώρα πλησιάζει προς την μεσημβρίαν. Σύμπαν το πλήθος διευθύνεται τότε προς το δημαρχείον, ένθα εγένοντο δεκταί υπό του κ. δημάρχου αι στρατιωτικαί και πολιτικαί αρχαί και αι διάφοροι επιτροπαί, ισταμένων προ του δημαρχείου των μαθητών και αδόντων πατριωτικά άσματα.
Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΝ ΝΥΚΤΑ
Το εσπέρας σύμπασα η πόλις εφωταγωγήθη. Ολόκληρος ο πληθυσμός της εξήλθε ανά τας οδούς ίνα μεταλάβη της εορτής.
Μετ΄ολίγον γίνονται και αι λαμποδηδρομίαι σκορπίζουσαι πανταχού με τας ουρανομήκεις μαρμαρυγάς την χαράν και τον ενθουσιασμόν. Στρατός, μαθηταί και λαός έλαβον από κοινού μέρος. Αι προσφωνήσεις ήσαν αλλεπάλληλοι, αι δε ζητωκραυγαί δαιμονιώδεις.
Οι λαμπαδηφόροι διέσχισαν τους κυριωτέρους δρόμους και κατέληξαν εις την σχολήν, οπόθεν και είχον και εκκινήση.
Ενταύθα οφείλομεν να αναφέρωμεν και το εξής χαρακτηριστικόν γεγονός. Οι πρόσφυγες Μοναστηριώται, οι εν Φλωρίνη διαμένοντες, εκ του προχείρου περί τους 140 συναθροισθέντες με την σημαίαν την εθνικήν επί κεφαλής παρήλασαν ομού, εις τας κεντρικωτέρας οδούς, άδοντες διάφορα πατριωτικά άσματα. Συγκινητικωτάτη δε υπήρξεν η προσφώνησις του κ. Ιωαννίδου προς αυτούς και αξία όλως ιδιαιτέρας μνείας, καλυφθείσα υπό ουρανομηκών ζητοκραυγών.
Ούτω έκλεισεν, η ιστορική αύτη της Φλωρίνης εορτή, δια την επιτυχίαν της οποίας, όχι ολίγον συνετέλεσαν η προθυμία και ο έμφροντις ζήλος του κ. δημάρχου μας Στ. Σαπουνδζή, αξίου θερμών συγχαρητηρίων.
Σ. ΣΤΑΦ.
Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Φλώρινας για τον πρώτο εορτασμό
των Ελευθερίων της Φλώρινας στις 7 Νοεμ. 1913 (όπως προκύπτει από το έγγραφο ο εορτασμός προγραμματίστηκε για την εβδόμη (7) Νοεμβρίου ημέρα της απελευθερώσεως)
Για την αντιγραφή Σπ. Παπαχαρίσης
