Η Ανδρική Χορωδία του «Αριστοτέλη» Φλώρινας την δεκαετία του 1950 – μαέστρος ο Τάσος Παππάς
Γράφει ο Θανάσης Βογιατζής |
Αγαπητέ φίλε Σπύρο, ανταποκρίνομαι στην επιθυμία σου να ασχοληθώ με την πολύ ενδιαφέρουσα φωτογραφία της δεκαετίας του 1950, που ανήρτησες στην θαυμάσια ιστοσελίδα σου με την τότε ανδρική χορωδία του Φ.Σ.Φ. «Ο Αριστοτέλης» και τα μέλη της.
Επειδή όμως τα πρόσωπα είναι πολλά, το κείμενο θα είναι αρκετά εκτενές.
Και είναι ευτύχημα το ότι ο φωτογραφικός φακός απαθανάτισε τόσα πολλά αξιόλογα πρόσωπα, που τότε και στα επόμενα χρόνια διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης μας, όπως πολύ σωστά γράφει σε σχόλιό της και η αγαπημένη μου Καθηγήτρια στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και αγαπημένη μου φίλη σήμερα, κ. Μαίρη Προδρομίδου.
Είχα την τύχη φίλε Σπύρο να γεννηθώ πριν από 75 χρόνια στην γνωστή παραποτάμια περιοχή «Βαρόσι» της Φλώρινας, λίγα μέτρα πιο μακριά από τον ιστορικό Σύλλογο της πόλης μας «Ο Αριστοτέλης», όπου και κατοικώ μέχρι σήμερα. Τότε και για πολλές δεκαετίες ο Σύλλογος στεγάζονταν απέναντι από το σημερινό κτίριο του «Αριστοτέλη», στο νεοκλασικό μέγαρο Γούναρη που διασώζεται μέχρι σήμερα και όπου είχε ληφθεί, όπως γράφεις, την δεκαετία του 1950 η συγκεκριμένη φωτογραφία.
Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία από πολύ νωρίς, από τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1950 που ήμουν παιδί, να παρακολουθώ όλες τις δραστηριότητες του Συλλόγου, να βλέπω τα τότε μέλη να προσέρχονται ή να αποχωρούν από διάφορες εκδηλώσεις ή από πρόβες της χορωδίας και από το 1959 που ιδρύθηκε η μαντολινάτα του «Αριστοτέλη» και τις δραστηριότητες της μαντολινάτας.
Κάθε βράδυ τις γλυκές καλοκαιρινές βραδιές, επειδή τα αυτοκίνητα ήσαν τότε ελάχιστα και υπήρχε απόλυτη ησυχία, πλημμύριζε η γειτονιά μας από αριστουργηματικά χορωδιακά μέρη από γνωστές όπερες, επτανησιακές καντάδες και χορωδιακά τραγούδια της παλιάς Αθήνας που τραγουδούσε η χορωδία, αλλά και μελωδίες της μαντολινάτας από αθάνατες ελληνικές οπερέτες, επτανησιακές σερενάτες και τραγούδια της παλιάς Αθήνας. Μαέστροι της μαντολινάτας οι αείμνηστοι φίλοι μου Μίμης Μούσιος (1930-2021) και Σταύρος (Τάβης) Μιχαηλίδης (1921-1982), τακτικοί δε σολίστ στο τραγούδι οι τρεις θαυμάσιοι Φλωρινιώτες τραγουδιστές, οι αγαπημένοι μου φίλοι Τάκος Καπουλίτσας και Τάκης Μούλης και ο αείμνηστος σεβαστός μου φίλος Γιάννης Σαπουντζής (1911-1995), φίλος του πατέρα μου από την δεκαετία του 1920, μέλη και οι δύο της Πρώτης Χορωδίας Φλωρίνης του έτους 1932.
Τα επόμενα χρόνια που έγινα μέλος του Συλλόγου, με συμμετοχή για πολλά χρόνια στην Μικτή και στην Εκκλησιαστική χορωδία του «Αριστοτέλη», με μαέστρους τους αείμνηστους και πολύ αγαπητούς μου φίλους Μίμη Μούσιο και Λάκη Αθανασίου (1921-2018), αντίστοιχα, δημιούργησα πολύ καλές φιλικές σχέσεις με τα μέλη των δύο χορωδιών του «Αριστοτέλη» που διαρκούν μέχρι σήμερα. Με πολλά από τα μέλη τους έχουμε περάσει αξέχαστες βραδιές με τις κιθάρες μας, τραγουδώντας σε διάφορα ταβερνάκια της πόλης μας και σε διάφορες εκδηλώσεις.
Καταγράφω λοιπόν φίλε Σπύρο τα ονόματα, όσων γνωρίζω, από τους παλιούς αυτούς χορωδούς της φωτογραφίας, με πολλούς από τους οποίους διατηρούσα πολύ καλή φιλία. Δυστυχώς ελάχιστοι σήμερα βρίσκονται στην ζωή, σε πολύ προχωρημένη ηλικία και είναι από αριστερά στην πρώτη σειρά οι εξής:
Βαγγέλης Μπάρας, σπουδαίος ζωγράφος, θαυμάσιος άνθρωπος και εκλεκτός βαρύτονος. Ήταν φίλος της παρέας μας, συμμετέχοντας πολλές φορές στις βραδιές τραγουδιού που πραγματοποιούσαμε και αποδίδοντας καταπληκτικά με την φωνή του βαρυτόνου τραγούδια της παλιάς Αθήνας. Έφυγε από την ζωή το 2007.
Νίκος Δήμτσας, μπάσος, Καθηγητής μουσικής και μαέστρος χορωδιών, εγκατεστημένος πολλές δεκαετίες στην Θεσσαλονίκη, φίλος καλός και αυτός της παρέας μας. Έφυγε από την ζωή το 2001.
Παντελής Μέλλιος, Δάσκαλος, εγκατεστημένος στη Θεσσαλονίκη.
Παύλος Γιαννώτας, ωραίος τενόρος, Δάσκαλος και θαυμάσιος άνθρωπος, που διατηρούσα μαζί του πολύ καλή φιλία. Έφυγε νέος από την ζωή το 1993.
Ακολουθεί ο καλός μου φίλος Γιάννης Βούλτσης, βαρύτονος, Υπάλληλος Νομαρχίας, άνθρωπος της παρέας ευχάριστος και με χιούμορ. Έφυγε από την ζωή το 2009.
Τα τρία παιδάκια της φωτογραφίας θα πρέπει να είναι σήμερα στην ηλικία μου περίπου, γύρω στα 75, δεν κατοικούσαν ωστόσο στην γειτονιά μου, καθώς θα τα είχα αναγνωρίσει. Τα δύο όμως με τα λευκά φανελάκια μου μοιάζουν με τα παιδιά του τότε Προέδρου του «Αριστοτέλη» Σοφοκλή Τσάπανου, τον Γιώργο και τον Βασίλη, ο οποίος είναι στο μέσον της φωτογραφίας, πίσω από τον Βούλτση, με τα γυαλιά. Ο φίλος Αργύρης Λούστας ίσως θα μπορούσε να το διευκρινίσει.
Τελευταίος καθιστός δεξιά ο εκλεκτός μας φίλος, γνωστός σε όλους τους Φλωρινιώτες, Δάσκαλος, Λαογράφος και Ιστορικός της Φλώρινας, αείμνηστος Λάζαρος Μέλλιος (1929-2014), με την τεράστια ανεκτίμητη προσφορά του στην Φλώρινα και στην Πατρίδα μας. Περισσότερα για τον Λάζαρο στην ομιλία μου στο «Αριστοτελικό μνημόσυνο» στην μνήμη Λάζαρου Μέλλιου, που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του «Αριστοτέλη» τον Νοέμβριο του 2014 με θέμα «Η Φλώρινα πριν και μετά τον Λάζαρο Μέλλιο- Άγνωστες πτυχές της ζωής του», την οποία ο φίλος Σπύρος έχει αναρτήσει στην πολύτιμη για την Φλώρινα ιστοσελίδα του Florinapast. Εδώ θα αναφερθούμε για λίγο στον Λάζαρο, μόνο σε ότι αφορά τις δύο χορωδίες και την παρέα μας και ας είναι ένα μνημόσυνο στην μνήμη του, που τον Οκτώβριο συμπληρώνονται 10 χρόνια από τον θάνατό του.
Εξάδελφός μου ο Λάζαρος, η μητέρα του Παρασκευή το γένος Βογιατζή ήταν συνομήλικη και αγαπημένη εξαδέλφη του πατέρα μου, ήταν καθημερινά για δεκαετίες ο αρχηγός και η καρδιά της παρέας μας. Άνθρωπος με τεράστιες γνώσεις, με ήθος, αξιοπρέπεια και εντιμότητα, ήταν συγχρόνως και άνθρωπος της παρέας, του τραγουδιού, γλεντζές, ετοιμόλογος και με χιούμορ, δεν μας χαλούσε δε ποτέ το χατίρι και κάθε φορά που τον ρωτούσαμε εάν συμφωνεί να πάμε κάποια εκδρομή ή σε κάποια ταβέρνα, η απάντησή του ήταν πάντα η ίδια: «Τι ρωτάτε;».
Έχοντας μια τεράστια σε όγκο και έκταση φωνή βαθυφώνου (μπάσου), που στις χαμηλές νότες έφθανε στα όρια του μπάσου Προφόντο (κόντρα μπάσου), μια σπάνια φωνή που λίγοι άνθρωποι διαθέτουν σε όλο τον κόσμο, εντυπωσίαζε όποιον τον άκουγε να τραγουδάει. Θυμάμαι κάθε φορά που είχαμε κάποια εμφάνιση με την χορωδία του «Αριστοτέλη», εάν ο Λάζαρος βρισκόταν εκτός Φλωρίνης, ο μαέστρος της χορωδίας ο αξέχαστος φίλος Μίμης Μούσιος, να με ρωτάει με αγωνία εάν θα επιστρέψει ο Λάζαρος για να πάρει μέρος στην συναυλία, τον θεωρούσε απαραίτητο.
Το ίδιο συνέβαινε και με τον μαέστρο της Εκκλησιαστικής χορωδίας του «Αριστοτέλη», αξέχαστο επίσης φίλο Λάκη Αθανασίου, να θεωρεί απαραίτητη την συμμετοχή του Λάζαρου κάθε Κυριακή στην Εκκλησιαστική χορωδία. Μάλιστα μου είχε πει κάποτε ο Λάκης, ο οποίος στα νιάτα του τραγουδούσε ως βαρύτονος στην χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής δίπλα σε διάσημους σολίστ της όπερας, ότι είναι ζήτημα εάν υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα 5 μπάσοι με τις φοβερά χαμηλές νότες του Λάζαρου.
Και ο συμπατριώτης μας όμως, διάσημος τενόρος της όπερας, που έχει διαπρέψει στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της κορυφαίας όπερας της Βιέννης, εκλεκτός μου φίλος κ. Σώτος Παπούλκας, με τον οποίο επικοινωνούμε τακτικά τηλεφωνικά, πριν δε από ένα μήνα είχε επισκεφθεί την Φλώρινα με την εξαίρετη Γερμανίδα σύζυγό του κ. Γκίζελα και ήμασταν επί ένα τριήμερο συνεχώς μαζί, μου έχει πει πολλές φορές ότι εάν ο Λάζαρος είχε ασχοληθεί επαγγελματικά με το λυρικό τραγούδι, θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί σε έναν καταπληκτικό βαθύφωνο όπερας.
Και ένα τελευταίο για τον Λάζαρο. Στην παρέα μας είχαμε καθιερώσει κάθε φορά που πηγαίναμε σε κάποια ταβέρνα ή σε κάποια εκδήλωση με τις κιθάρες μας για τραγούδι, μόλις έφθαναν τα μεσάνυχτα να τραγουδάει ο Λάζαρος με τον μοναδικό του τρόπο το αγαπημένο του τραγούδι, τον περίφημο «Βράχο». Ο «Βράχος», σε ποίηση του μεγάλου μας ποιητού της γενιάς του 1880 Γεωργίου Βιζυηνού (1849-1896), είχε μελοποιηθεί για φωνή βαθυφώνου, από τον ξεχασμένο στην εποχή μας συνθέτη της παλιάς Αθηναϊκής Σχολής Χρήστο Στρουμπούλη (1865-1903), ο οποίος είχε μελοποιήσει και την περίφημη «Ανθισμένη αμυγδαλιά», του μεγάλου μας επίσης ποιητού της ίδιας γενιάς Γεωργίου Δροσίνη (1859-1951). Τον «Βράχο», το δυσκολότατο αυτό τραγούδι, ελάχιστοι μπορούν να τον αποδώσουν. Στην ελληνική δισκογραφία, από ότι γνωρίζω, υπάρχει σε μία μόνο εκτέλεση του 1938, την οποία έχω στην δισκοθήκη μου εδώ και δεκαετίες. Το είχε ηχογραφήσει τότε, επειδή ήταν το αγαπημένο του τραγούδι, ο διεθνούς φήμης Έλληνας βαθύφωνος, ο μεγάλος Νίκος Μοσχονάς (1907-1975), που για 30 ολόκληρα χρόνια μεσουρανούσε στην Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης και στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του κόσμου, θεωρείται δε ως ένας από τους μεγαλύτερους βαθυφώνους του 20ου αιώνα. Κανείς άλλος από τότε δεν τόλμησε να το ηχογραφήσει, επειδή υπήρχε η εκτέλεση Μοσχονά. Ο Λάζαρος το απέδιδε καταπληκτικά και όσοι είχαν την τύχη να τον ακούσουν, τους έχει μείνει αξέχαστη η ερμηνεία του. Δυστυχώς με τον θάνατο του Λάζαρου η Φλώρινα έχασε και την σπάνια αυτή φωνή.
Όρθιοι από αριστερά είναι οι εξής:
Τάκος Μπεδίστης, έμπορος, ξεχωριστός τενόρος στην Μικτή και στην Εκκλησιαστική χορωδία του «Αριστοτέλη» στα χρόνια που ήμουν και εγώ, ωραίος παλιός Φλωρινιώτης, πολύ καλός φίλος της παρέας μας, διατηρώ πολύ καλή φιλία μαζί του, και του ευχόμαστε ο Θεός να του χαρίζει πολλά ακόμη χρόνια. Ο επόμενος μου είναι άγνωστος. Δίπλα του, σύμφωνα με σχόλιο του φίλου Θανάση Υφαντή, είναι ο εξάδελφός του Νίκος Περδίκας, Δάσκαλος, τον οποίο δεν γνωρίζω. Ακολουθεί, αν δεν κάνω λάθος, ο Γιώργος Χατζητάσης, σεκόντος, που από την δεκαετία του 1950 είχε μεταναστεύσει στον Καναδά, μου τον είχε συστήσει ο Λάζαρος κάποιο καλοκαίρι, παλιός ωραίος Φλωρινιώτης με πολύ μεγάλη αγάπη για την Φλώρινα και όταν την επισκέπτονταν κάναμε συχνά παρέα. Έφυγε από την ζωή το 2012.
Δίπλα του είναι ο Τάκης Βατσινάρης, θαυμάσιος τενόρος, εξαίρετος κιθαρίστας και κανταδόρος της παλιάς Φλώρινας. Με τον Τάκη με συνέδεε μακρόχρονη φιλία επειδή οι πατεράδες μας ήσαν φίλοι από την δεκαετία του 1920. Τυπογράφος στο επάγγελμα ο Τάκης, εργάζονταν από το τέλος της δεκαετίας του 1940 στην ιστορική εφημερίδα της Φλώρινας «Έθνος» της οικογένειας Κωνσταντινίδη. Το 1964 μετανάστευσε στην Αυστραλία και όταν τα καλοκαίρια επισκέπτονταν την Φλώρινα, τον είχαμε κάθε βράδυ στην παρέα μας με τις κιθάρες. Στην Μελβούρνη είχε διατελέσει για πολλά χρόνια μαέστρος της Χορωδίας Φλωρινιωτών Μελβούρνης, όπου και έφυγε από την ζωή το 2013. Περισσότερα για τον Τάκη Βατσινάρη σε άλλο μου σχόλιο, στην φωτογραφία που έχει αναρτήσει ο Σπύρος για τον Αντώνη Παυλίδη.
Δίπλα του ο Θωμάς Μούλης, Δημόσιος Υπάλληλος, από τους ωραίους σεκόντους της χορωδίας, εξάδελφος του Λάζαρου, με τον οποίο διατηρούσα πολύ καλή φιλία. Έφυγε από την ζωή το 2001.
Δεξιά με την γραβάτα ο αξέχαστος μεγάλος μαέστρος της χορωδίας του «Αριστοτέλη» κατά την χρονική περίοδο 1946-1956 και μετέπειτα μαέστρος της περίφημης χορωδίας «Ανατόλια» του Αμερικανικού Κολλεγίου Θεσσαλονίκης Τάσος Παππάς (1926-1970). Παλιός Φλωρινιώτης ο μαέστρος, ήταν θαυμάσιος κιθαρίστας, γλυκύτατος κανταδόρος της Φλώρινας και διέθετε μια εξαιρετική φωνή βαρυτόνου. Θυμάμαι μια υπέροχη συναυλία που είχε δώσει με την χορωδία του «Ανατόλια» στην Φλώρινα, πριν από 60 περίπου χρόνια, ίσως το μακρινό 1965, στον κινηματογράφο της πόλης μας «Ελληνίς». Κάποια στιγμή της συναυλίας παραχώρησε την διεύθυνση της χορωδίας σε ένα από τα μέλη της, που ήταν όλοι μαθητές του «Ανατόλια» και αυτός τραγούδησε με την ανεπανάληπτη φωνή του βαρυτόνου που διέθετε, το σόλο από το περίφημο αγαπημένο του τραγούδι «Ο Αγωγιάτης» (1928), του μεγάλου συνθέτη και βαθυφώνου της παλιάς Αθήνας Νίκου Χατζηαποστόλου (1884-1941), η δε αίθουσα να σείεται από τα χειροκροτήματα και τις επευφημίες των Φλωρινιωτών. Από ότι γνωρίζω, υπό την διεύθυνση του κορυφαίου μαέστρου Τάσου Παππά δόθηκε το 1964 στην Θεσσαλονίκη η πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα της κορυφαίας «9ης Συμφωνίας» του Μπετόβεν. Υπό την διεύθυνσή του επίσης και η χορωδία του «Αριστοτέλη» έδωσε σειρά επιτυχημένων συναυλιών το 1969 στον Καναδά, είχε διατελέσει δε και μαέστρος της περίφημης χορωδίας του «Θερμαϊκού» της Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς έφυγε από την ζωή νεότατος τον Νοέμβριο του 1970, σε ηλικία μόλις 44 ετών.
Πίσω από τον μαέστρο μόλις διακρίνεται, αν δεν κάνω λάθος, ο μεγάλος Φλωρινιώτης ζωγράφος με παγκόσμια φήμη Κωστάκης Λούστας (1933-2014). Πολύπλευρο ταλέντο ο Κωστάκης, εκτός από χορωδός ήταν πολύ καλός βιολιστής και θαυμάσιος συγγραφέας, έχοντας αφήσει εξαίρετα βιβλία αλλά και υπέροχα άρθρα του δημοσιευμένα κατά καιρούς στον τύπο της Φλώρινας. Τον θυμάμαι την δεκαετία του 1960 να ζωγραφίζει συχνά διάφορα σημεία του ποταμού της πόλης μας, με τις μεγάλες τότε λεύκες. Δεξιά και πίσω από τον μαέστρο άγνωστος σε εμένα.
Δίπλα στον μαέστρο η μόνη γυναίκα της φωτογραφίας Βούλα Λούστα, δραστήριο τότε μέλος του «Αριστοτέλη», μια πανέμορφη κοπέλα που συγχρόνως ήταν και πολύ καλή πιανίστα. Την δεκαετία του 1960 είχε μεταναστεύσει στην Αυστραλία όπου και ζει μέχρι σήμερα. Πίσω από την Βούλα άγνωστος σε εμένα.
Δεξιά και πίσω από την Βούλα ο αγαπητός μου φίλος και γείτονας Φώτης Γκίλος, Σταθμάρχης του Ο.Σ.Ε., εξαίρετος μπασοβαρύτονος και για πολλά χρόνια από τα πιο δραστήρια μέλη του «Αριστοτέλη». Λάτρης της παλιάς Φλώρινας, άνθρωπος της παρέας και του τραγουδιού, ήταν συγχρόνως και μια μοναδική πένα, αφήνοντας στο ομώνυμο περιοδικό του «Αριστοτέλη» και στον τοπικό τύπο εκατοντάδες ανεκτίμητα άρθρα του για την Φλώρινα και τους ανθρώπους της. Με τον Φώτη όμως μας συνέδεε και μια κουμπαριά 140 περίπου χρόνων, αφού ο παππούς του είχε στεφανώσει τον παππού μου περί το 1885 και ο πατέρας του είχε βαπτίσει τον πατέρα μου το έτος 1908. Δυστυχώς έφυγε νέος από την ζωή το 1987 σε ηλικία 58 ετών.
Πίσω από τον Γκίλο, ψηλά με το μουστάκι, ο Θέμης Γροσδούλης, που εκτός από ωραίος βαρύτονος της χορωδίας ήταν και βασικό στέλεχος του Θεατρικού Τμήματος του Συλλόγου. Εγκατεστημένος από πολλές δεκαετίες στην Γερμανία, τα καλοκαίρια που επισκέπτονταν την Φλώρινα τον είχαμε συχνά στην παρέα μας, επειδή ήταν φίλος του Λάζαρου Μέλλιου. Ήταν εξαίρετος συνομιλητής και θαυμάσιος αρθρογράφος στις τοπικές εφημερίδες. Έφυγε από την ζωή το 2013 στην Γερμανία. Οι επόμενοι τρεις, μεταξύ του Φώτη Γκίλου και του Σοφοκλή Τσάπανου (με τα γυαλιά), μου είναι άγνωστοι.
Σοφοκλής Τσάπανος (1915-1998), Διευθυντής της Τράπεζας της Ελλάδος, από τα πρώτα μέλη του «Αριστοτέλη» από την ίδρυσή του το 1941, και ένας πολύ αξιόλογος και δραστήριος Πρόεδρος του Συλλόγου κατά τις δεκαετίες του 1940 και 1950. Άνθρωπος αξιοπρεπής και σοβαρός, έχουμε διαβάσει σπουδαία άρθρα του στο ομώνυμο περιοδικό του «Αριστοτέλη» και στον τοπικό τύπο, πατέρας εκτός των δύο αγοριών και της φίλης κ. Θάλειας Τσαπάνου – Κωτσοπούλου.
Πίσω και δεξιά από τον Πρόεδρο, ο αγαπητός μου φίλος Χρήστος Αναγνωστόπουλος, ένας από τους καλλίτερους μπάσους στην Μικτή και στην Εκκλησιαστική χορωδία του «Αριστοτέλη» στα χρόνια που ήμουν και εγώ, φίλος της παρέας μας από τα παλιά, του ευχόμαστε ο Θεός να του χαρίζει υγεία και να συνεχίσει να τραγουδάει με την θαυμάσια φωνή του πολλά ακόμη χρόνια.
Δεξιά από τον Αναγνωστόπουλο ο Τηλέμαχος Δάντης (1935-2010), μετέπειτα θαυμάσιος τενόρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Τον είχα γνωρίσει πριν από 40 περίπου χρόνια, όταν παρακολουθούσα κατά διαστήματα παραστάσεις όπερας στην Εθνική Λυρική Σκηνή και είχαμε καλή φιλία. Παλαιότερα επισκέπτονταν τα καλοκαίρια την Φλώρινα.
Δεξιά του Δάντη ο καλός μου γείτονας Μανώλης Παπαστεφάνου, Δημόσιος Υπάλληλος, ένας από τους ωραίους μπάσους της χορωδίας, θαυμάσιος και ευγενέστατος άνθρωπος πάντα με το χαμόγελο. Έφυγε από την ζωή το 1996 και τον θυμάμαι πάντα με συγκίνηση. Γιός του Μανώλη Παπαστεφάνου είναι ο αγαπητός μου φίλος Στέφανος, που για ένα διάστημα ήμασταν παλαιότερα μαζί στην χορωδία του «Αριστοτέλη», εξαίρετος καρδιολόγος σήμερα στην Θεσσαλονίκη και χαίρομαι ιδιαίτερα που συχνά ακούω τα καλλίτερα λόγια για τον Στέφανο.
Πίσω και δεξιά από τον Παπαστεφάνου, σύμφωνα και πάλι με το σχόλιο του φίλου Θανάση Υφαντή, είναι ο άλλος εξάδελφός του Γιώργος Περδίκας, Δάσκαλος, τον οποίο επίσης δεν γνώριζα, αλλά ήταν συμμαθητής και φίλος του Λάζαρου Μέλλιου, για τον οποίο συχνά μου μιλούσε.
Ακολουθεί ο Αχιλλέας Μίσκας, ωραίος μπάσος στην Μικτή και στην Εκκλησιαστική χορωδία του «Αριστοτέλη» στα χρόνια που ήμουν και εγώ, καλός φίλος της παρέας μας για πολλά χρόνια. Έφυγε από την ζωή το 2007. Οι τρεις τελευταίοι χορωδοί μου είναι άγνωστοι.
Αγαπητέ Σπύρο, θα χαιρόμουν ιδιαίτερα εάν κάποιος παλαιότερος από εμένα χορωδός, ίσως ο αγαπητός μου φίλος Τάκης Καϊμάρας ένας από τους παλαιοτέρους σήμερα χορωδούς του «Αριστοτέλη», που έτυχε να μην είναι στην συγκεκριμένη φωτογραφία, συμπλήρωνε τα ονόματα όσων δεν γνωρίζω.-
Με εξαιρετική εκτίμηση
Θανάσης Βογιατζής
Φλώρινα 2-8-2024
