Η «Γκόλφω», από τα Διδασκαλεία Φλωρίνης το 1927 και ένα μικρό «θαύμα»
Γράφει ο Σπύρος Παπαχαρίσης |
Στις 5 Ιουνίου του 1927 οι μαθητές και οι μαθήτριες των Διδασκαλείων Δασκάλων και Νηπιαγωγών Φλώρινας ανέβασαν στην σκηνή του θεάτρου – κινηματογράφου «Πάνθεον» της πόλης της Φλώρινας την παράσταση «Γκόλφω». Η επιτυχία της παράστασης ήταν μεγάλη, γεγονός που αποτυπώνεται στα δημοσιεύματα της εποχής. Η επιλογή του έργου καθώς και η υποστήριξή του σκηνογραφικά είχε γίνει από τους ίδιους τους μαθητές και μαθήτριες.
Στα παραλειπόμενα αυτής της παράστασης αναφέρεται και το γεγονός της διόρθωσης της «ελαττωματικής» ομιλίας ενός εκ των συντελεστών της παράστασης, του μαθητή Ηλία Λάπτση, ο οποίος τραύλιζε. Στην «Φωνή του Λαού», η διόρθωση αυτή, αποδίδεται ως ψυχολογικό φαινόμενο, αποτέλεσμα της αυτεπιβολής του μαθητή κάτω από το «ψυχικό μαστίγωμα του αυτοσυναισθήματος». Ο διευθυντής του Διδασκαλείου Γερακόπουλος το χαρακτηρίζει ως το μεγαλύτερο κέρδος της παράστασης.
Η φωτογραφία είναι του φωτογράφου Τέγου Τέγου. Απαθανατίζει, ενδεχομένως στον παρακείμενο λόφο του Αγίου Παντελεήμονα, τους συντελεστές της παράστασης, οι οποίοι φορούν τα θεατρικά κοστούμια που οι ίδιοι ετοίμασαν.
Στην κορυφή της φωτογραφίας είναι ο Διευθυντής του Διδασκαλείου Φλώρινας Ηλίας Γερακόπουλος. Το τεκμήριο προέρχεται από το Ιστορικό Αρχείο του ΦΣΦΑ, συλλογή Γ. Θεοδοσίου.
Παραθέτουμε στη συνέχεια τρία κείμενα από τις εφημερίδες «Έλεγχος» και «Φωνή του Λαού» της Φλώρινας τα οποία αναφέρονται στην σημαντική, για εκείνην την εποχή, παράσταση.
Σχετικά με τα Διδασκαλεία Φλωρίνης μπορείτε να διαβάσετε και εδώ.
Το έργο θα ξανανέβει και την επόμενη χρονιά στις 17 Ιουνίου 1928 με σχεδόν τους ίδιους πρωταγωνιστές και με την ίδια επιτυχία. Στα διαλείμματα εκείνης της παράστασης παιάνιζε και η ορχήστρα του Οικοτροφείου με διευθυντή τον Π. Λαζαρίδη. 1
Σπύρος Παπαχαρίσης
——————–
Από την παράσταση της Κυριακής
(«Έλεγχος» 283/10-6-1927)
Η κοσμοσυρροή την Κυριακή το βράδυ μέσα εις το «Πάνθεον» και έξω από τις ανοιχτές του πόρτες για την «Γκόλφω», μια απλή ερασιτεχνική παράσταση από λίγα καλά παιδιά, 14-17 ετών, των διδασκαλείων μας, οργανωμένη από την Μαθητική Κοινότητα της Γ τάξεως του Διδασκαλείου, απέδειξε ότι το κοινόν Φλωρίνης διψά για θεατρικά έργα αυτού του είδους.
Απέδειξε και κάτι άλλο: ότι η Φλώρινα έχει ανάγκην από μεγαλύτερον θέατρον. Εκατό και περισσότερα πρόσωπα ήρθαν εις την πόρτα και έφυγαν ελλείψει εισιτηρίων, αλλά δε τόσα περίπου, που επέμεναν και δεν εννοούσαν να φύγουν, έμεναν με υπομονήν τρεις ώρα όρθιοι.
Τα παιδιά έπαιξαν με όλη τους την καρδιά και με απρόβλεπτη επιτυχία το έργο, που μοναχά τους σκέφθηκαν και διάλεξαν και καθώς μας πληροφορεί ο κ. Διευθυντής του Οικοτροφείου, σχεδόν μονάχα τους ετοίμασαν τόσο καλά και τις φορεσιές του με τα παραρτήματά τους και τα τραγούδια του, τους χορούς του κ.λπ.
Εις αυτό έλαβον μέρος οι μαθηταί Αναστ. Νάτσης (Κίτσος), Θ. Θεοδωρίδης (Τάσσος), Α. Παπαθανασίου (Ζήσης), Δ. Ρούμπος (Θανασούλας), Ε. Σφέτκος (Δήμος), Λ. Βαφειάδης (Γεωργούλας), Δ. Κύρου (Αγωγιάτης), Η. Λιάπτσης (Γιάννος), Σ. Τσιαούσης και Α. Μπαμπούλας (Λόρδοι) και αι μαθήτριαι του Διδασκαλείου Νηπιαγωγών Ε. Βέγλη (Σταυρούλα), Ι. Καλαούζη (Γιαννούλα), Α. Δίσνιτσα (Γκόλφω) και Ι. Βαφειάδου.
Το κοινόν χειροκροτούσε με συγκίνηση και διάκριση, με όλη την καρδιά του. Είτανε μια διαδήλωσι της επιθυμίας του, του γούστου του, που βρίσκανε ικανοποίηση στην «Γκόλφω» και στην εκτέλεσί της.
Ας το έχουν υπ’ όψιν τους οι μαθητικές κοινότητες και το φιλολογικόν ιδίως προσωπικόν της Μέσης εκπαιδεύσεως Φλωρίνης και ας προσφέρουν στο κοινό ταχτικά, επιτυχημένα, φθηνά, αναλόγως ψυχολογημένα θεατρικά έργα, που με την συγκίνηση και το ενδιαφέρον που γεννούν, δυναμώνουν την κοινή προσπάθεια για την πλήρη γλωσσική αφομοίωση, για την πλήρη διανοητική αφομοίωση. Είναι αυτή η ωφέλεια του πολλού κοινού τόσο αξιόλογη, όσο και η καλλιέργεια του πνεύματος πρωτοβουλίας και αυτενεργείας, του γλωσσικού συναισθήματος κ.ά. των μαθητών που παίζουν.
Όσο δια κτίριον θεάτρου μεγαλύτερον, δεν αμφιβάλλομεν ότι αι δημοτικαί αρχαί του τόπου θα θλίβονται, που δεν μπορούν προς το παρόν να ασχοληθούν και με αυτού του ζητήματος την λύσιν. Οι αξιότιμοι όμως κ.κ. ιδιώται, που είχαν την πολιτισμένη πρωτοβουλία να κτίσουν στην πόλη μας ένα θέατρον ας το συμπληρώσουν τώρα με ένα τρόπο, ώστε να χωρή περισσότερους θεατάς, επτακοσίους, οκτακοσίους, ώστε να μπορή και ο πολύς λαός να παίρνη με το δεκάρικό του την θέσιν του, να ευχαριστήται, να ωφελήται και να συνηθίζει.
——————–
Μαθητική παράστασις
«Φωνή του Λαού» 565-124/8-6-1927
Την παρελθούσαν Κυριακήν εις το κατάμεστον πλήθους θέατρον το «Πανθεον» εδόθη μετά αφαντάστου επιτυχίας η υπό των μαθητριών και μαθητών των Διδασκαλείων της πόλεώς μας προαγγελθείσα παράστασις η «Γκόλφω».
Και όντως το έξοχον τούτο ειδύλιον του αειμνήστου «Περεσιάδου» το οποίον έχει συγκινήση γενεάς ολόκληρους επαίχθη θαυμασίως υπό των μαθητών και μαθητριών, οι οποίοι εξετέλεσαν έκαστος πολύ καλά το μέρος των.
Αλλά και οι πολύ επιτυχημένοι χοροί και τα πολύ ωραία τραγούδια υπερήρεσαν εις τους θεατάς, οίτινες ενθουσιασμένοι δεν έπαυον χειροκροτούντες διαρκώς.
Ιδίως η υποκριθείσα την Γκόλφω μαθήτρια του Διδασκαλείου Δις. Ανδρ. Δίσνιτσα υπερέβη πάσαν προσδοκίαν εις αποδοσιν του πρωταγωνιστούντος ρόλου της, τραγουδήσασα συγχρόνως και συγκινητικότατα. Ήτο αμίμητος. Επίσης και ο Θ. Θεοδωρίδης ως Ιάσος υπήρξε μοναδικός ο δε Ηλίας Λιάπτσης εις τον πολύ δύσκολον ρόλον του Γιάννου ήτο αφαντάστως τέλειος, σκορπίζων διαρκώς τον γέλωτα. Ωραία έπαιξαν και η Δις Ελ. Βέγλη ως Σταυρούλα, Ιλαρ. Βαφείδου ως Αστέρω, η Καλαούζη ως Γιαννούλα, αι βοσκοπούλες Μ. Νέδου, Αρχ. Τσώτη, Π. Πούλια, Παρ. Γουναρίδου και Μαριάνθη Τάχου. Επίσης και οι Μαθηταί Σ. Σφέτκος, Α. Μπαμπούλας, Δ. Ρούμπος, Δ. Κύρου, Σ. Τσαούσης, Λ. Βαφειάδης, Χ. Μανδραλής, Γ. Ρακοβαλής, Α. Παπαθανασίου, Α. Νάτσης.
Θεωρούμεν καθήκον μας να συγχαρώμεν τους φιλοτίμους μαθητάς και μαθητρίας των Διδασκαλείων δια τους κόπου και μόχθους ους κατέβαλον ούτοι υπέρ της επιτυχίας της αλησμονήτου ταύτης παραστάσεως επίσης δε και τους κ.κ. Καθηγητάς και ιδίως τον διευθυντή του Διδασκαλείου κ. Γερακόπουλον, οίτινες δια των αόκνων προσπαθειών των διεξήγαγον επιτυχέστατα το τόσον δύσκολον έργον της προπαρασκευής των μαθητών.
——————–
Από την παράστασιν της Γκόλφως
Και ένα ψυχολογικόν φαινόμενον
«Φωνή του Λαού» 566-125/17-6-1927
Το μεγαλύτερον κέρδος από την παράστασιν, σύμφωνα με την άποψιν του κ. Γερακοπούλου, είναι το εξαγόμενον εκ των εξής. Όταν ένα μήνα προ της παραστάσεως ανηγγέλθη εις αυτόν η εκλογή, η διανομή και η μελέτη του έργου από την Μαθητικήν κοινότητα Γ. δ)λείου και εκλήθη να παρακολουθήση την πρόβα των πρώτων πράξεων, είδεν ότι, ένα από τα σημαντικά πρόσωπα του δράματος, είχε δοθή εις ένα μαθητήν, του οποίου η ομιλία ήτο φυσιολογικώς ελαττωματική όπως είχε παρατηρηθή από την αρχήν του σχολικού έτους, αλλά παρ’ όλας τας προσπαθείας δεν είχε διορθωθη. Φυσικά τον ρόλο, που του έδωσαν, τον έπαιξε αξιολύπητα και παρέσυρεν εις την αποτυχίαν και τους άλλους, Με τρόπον του εδόθη να το εννοήση, άλλ’ ο μαθητής δεν υπεχώρισε και έδωκε την τολμηράν υπόσχεσιν ότι θα διορθωθή.
Ολίγας ημέρας υστερώτρον, εις την πρόβα των ιδίων πράξεων, παρετηρήθη από όλους με έκπληξιν μία σημαντική διόρθωσίς του εις την ομιλίαν. Ανεπτερώθησαν όλων αι ελπίδες. Εις την τρίτην επανάληψιν της πρόβας, όλοι ήσαν πεπεισμένοι, ότι κάποιο θαύμα είχε γίνη! Ο μαθητής αυτός δεν ετραύλιζε σχεδόν καθόλου, και είχε διορθωθή η απαγγελία του και αι δραματικαί του κινήσεις σημαντικά! Είχεν αρχίσει το θαύμα της αυτεπιβολής, κάτω από το ψυχικό μαστίγομα τους αυτοσυναισθήματος. Πρόκειται περί του Γιάννου.
——————
1. «Έλεγχος», φ. 337/29-6-1928
