Ο Μιχάλης – «Μουχάλ» (1907-1957): Μια συμπαθητική φιγούρα της παλιάς Φλώρινας
Γράφει ο Θανάσης Βογιατζής |
Συνηθίζεται στις επετείους θανάτων σημαντικών προσώπων, να γράφονται πολλά για την ζωή και το έργο τους. Εμείς θα προσπαθήσουμε με το σημερινό μας κείμενο και τις δύο σπάνιες φωτογραφίες από το αρχείο μου, να επαναφέρουμε στην μνήμη των παλιών Φλωρινιωτών, όσων δηλαδή είναι σήμερα κοντά στα εβδομήντα και πάνω, αλλά και για να γνωρίσουν οι νεώτεροι, μια ξεχασμένη από την πάροδο του χρόνου συμπαθητική φιγούρα της παλιάς Φλώρινας, τον άσημο Μιχάλη, τον φιλήσυχο, πράο και αγαθό «Μουχάλ», που τον μήνα αυτό συμπληρώθηκαν 60 ολόκληρα χρόνια από τότε που έφυγε από την ζωή, σύμφωνα με την ληξιαρχική πράξη θανάτου του που έχω στο αρχείο μου.
Ο Μιχάλης Γιαντζόγλου (1907-1957), ήταν μικρασιατικής καταγωγής και παιδί ακόμα, μετά τα τραγικά γεγονότα του 1922, εγκαταστάθηκε στην Φλώρινα, ακολουθώντας και αυτός την μοίρα των εκατομμυρίων Ελλήνων που ξεριζώθηκαν από τις επί χιλιετίες πατρογονικές τους εστίες.
Στα νιάτα του ο Μιχάλης ήταν ένας γεροδεμένος άνδρας που ασκούσε το επάγγελμα του σιδηρουργού. Οι δύσκολες όμως συνθήκες της διαβίωσής του, σε συνδυασμό με την φτώχια και τα χρόνια που τον βάρυναν, τον έκαναν μοναχικό και απόμακρο. Κυκλοφορούσε στους δρόμους πολλές φορές ξυπόλυτος, πάντα ρακένδυτος, με την πυκνή γενειάδα του, συχνά δε με προτεταμένο το δάκτυλό του όταν «συνομιλούσε με τον Θεό», όπως και στις φωτογραφίες, στην τουρκική πάντα γλώσσα. ΄Ηταν όμως μια συμπαθητική φιγούρα της πόλη μας, γι΄ αυτό και όλοι οι Φλωρινιώτες τον συμπονούσαν και τον βοηθούσαν με κάθε τρόπο.
Θυμάμαι τον Μιχάλη στα τελευταία χρόνια της ζωής του, παιδί τότε εγώ, να περιφέρεται συχνά στους χώρους της παλιάς Δημοτικής αγοράς και άλλες φορές να είναι ξαπλωμένος στα πλακάκια της Στοάς Σπυράκη και να απολαμβάνει την σκιά της κατά τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.
Και στις δύο φωτογραφίες τον βλέπουμε να διασχίζει την κεντρική οδό Μ. Αλεξάνδρου. Στην πρώτη του 1950, φορώντας τραγιάσκα, βρίσκεται στο ύψος της Τράπεζας της Ελλάδος (που τότε δεν είχε ακόμη ανεγερθεί), λίγο πιο πάνω από το γνωστό καφενείο της εποχής του Διομήδη Παπαδόπουλου, τα τραπεζάκια του οποίου φαίνονται στο πεζοδρόμιο.
Στην δεύτερη του 1955, περνάει μπροστά από το κατάστημα του παλιού εμπόρου ηλεκτρικών ειδών, μακαρίτη εδώ και πολλά χρόνια Γεωργίου Παπαγεωργίου. Πίσω από τον Μιχάλη, πάνω στο πεζοδρόμιο, βαδίζει προς την αντίθετη κατεύθυνση ο σεβάσμιος γέροντας, παλιός καλός δάσκαλος και πολύ αγαπητός στους παλιούς Φλωρινιώτες, Χρήστος Παπαχρυσάνθου (1887-1967), που εφέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον θάνατό του, πατέρας του παλιού Υποθηκοφύλακα Φλωρίνης και καλού μου φίλου, μακαρίτη εδώ και 40 περίπου χρόνια, Δημητρίου (Τάκη) Παπαχρυσάνθου (1924-1978).
Στην ίδια φωτογραφία, βλέπουμε αριστερά το κτίριο που στον Α΄ όροφό του από το 1907 περίπου και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1950 λειτουργούσε το ξενοδοχείο «Μητρόπολης» και δεξιά το γνωστό κατάστημα σιδηρικών Γούναρη, που για πολλές δεκαετίες και μέχρι σήμερα προσφέρει τις υπηρεσίες του στον Νομό μας.
Το μικρό αυτό κείμενό μου, ας είναι ένα μνημόσυνο για τον απλό, αγνό και φιλήσυχο Μιχάλη, που έζησε και έφυγε αθόρυβα από τον πρόσκαιρο αυτόν κόσμο. Ο Θεός ας αναπαύσει την ψυχή του συμπαθή και άκακου Μιχάλη.-
Θανάσης Βογιατζής
Φλώρινα 27-1-2017