Ομαδική Έκθεση Ζωγραφικής στη Φλώρινα το 1958 από τον «Αριστοτέλη»
Γράφει ο Σπύρος Χρ. Παπαχαρίσης |
Αυτό που χαρακτήριζε – και συνεχίζει να χαρακτηρίζει τη Φλώρινα είναι το πλήθος των ανθρώπων που ασχολoύνται με τις εικαστικές τέχνες.
Ο Τάκης Μπέσσας θα γράψει: «Οι εικαστικές τέχνες στη Φλώρινα αποτελούν για τους κατοίκους της μείζον κεφάλαιο είναι υπερήφανοι γι’ αυτές και τις θεωρούν ως πολιτιστική κληρονομιά των επιγόνων τους, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουν σε βάθος ούτε την αιτία, ούτε την έκταση μα ούτε την κοινωνική χρησιμότητα πολλές φορές – ζητήματα γενικότερης αισθητικής παιδείας στη χώρα μας – της πληθώρας των εικαστικών δραστηριοτήτων στην νεότερη ιστορία τους, που αρχίζουν ως αυτόνομο πολιτιστικό άτυπο κίνημα από την ίδρυση του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Φλωρίνης «Ο Αριστοτέλης».
Η παρουσία του «Αριστοτέλη» στην εικαστική ζωή της πόλης υπήρξε διαρκής και μοναδική για πολλές δεκαετίες, είτε αυτή αφορούσε στη συγκρότηση και λειτουργία του Ομίλου Καλών Τεχνών του συλλόγου είτε στην πλειάδα ομαδικών και ατομικών εκθέσεων ζωγραφικής που διοργάνωνε.
Μια από αυτές τις εκθέσεις παρουσιάζουμε στη σημερινή μας ανάρτηση με την παράθεση φωτογραφιών και σχετικών κειμένων.
Πρόκειται για την Ομαδική Έκθεση Ζωγραφικής που πραγματοποιήθηκε από 31 Αυγούστου έως και 15 Σεπτεμβρίου 1958 στο κτήριο Γούναρη, στο οποίο στεγαζόταν τότε ο «Αριστοτέλης». Τα εγκαίνια της έκθεσης έγιναν από τον τότε Νομάρχη Φλώρινας Χρήστο Δέπα ο οποίος καταγόταν από την Κοζάνη και είχε γεννηθεί στο Μοναστήρι.
Η ανακοίνωση για την πραγματοποίηση της έκθεσης γίνεται και δια του τοπικού τύπου.
Στην «Ελληνική Φωνή», φ. 86/1257 (30-8-1958) διαβάζουμε:
ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΙΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ
Αύριον και ώρα 11ην π.μ. εις τας αιθούσας του Φ.Σ.Φ. «Αριστοτέλης» ανοίγει ομαδική έκθεσις ζωγραφικής, εις την οποίαν συμμετέχουν άπαντες οι παλαιοί και νέοι ζωγράφοι της πόλεώς μας. Την έναρξιν της εκθέσεως θα κηρύξη ο κ. νομάρχης. Η έκθεσις θα παραμείνη ανοικτή επί δεκαπενθήμερον, θα εκτεθούν δε περί τα 100 έργα.
Μια εβδομάδα αργότερα στην ίδια εφημερίδα στο φ. 87/1258 (6-9-1958) διαβάζουμε το σχετικό με την έναρξη της έκθεσης ρεπορτάζ.
Η ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΙΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ
Παρουσία εκλεκτού κόσμου ήνοιξε την Κυριακή εις τας αιθούσας του φιλεκπαιδευτικού συλλόγου «Αριστοτέλης» η ομαδική έκθεσις ζωγραφικής των παλαιών και νέων καλλιτεχνών Φλωρίνης. Η έκθεσις ωργανώθη υπό του ομίλου καλών τεχνών του «Αριστοτέλους».
Προ της ενάρξεως της εκθέσεως προς τους παρισταμένους ωμίλησεν περί της ζωγραφικής ο αντιπρόεδρος του συλλόγου κ. Στ. Κούλης. Ακολούθως έλαβε τον λόγο ο κ. Νομάρχης ο οποίος αφού εξήρε το έργον του «Αριστοτέλους» ετόνισε τας μεγάλας δυνατότητας τας οποίας έχει η Φλώρινα δια την ανάπτυξιν των καλών τεχνών. Εν συνεχεία ο κ. Νομάρχης έκοψε την κυανόλευκον ταινίαν και εισήλθε εις την έκθεσιν ακολουθούμενος υπό των λοιπών παρισταμένων, οίτινες περιεργάσθησαν άπαντα τα έργα, δια τα οποία εξεφράσθησαν με κολακευτικά λόγια.
Εις την εν λόγω έκθεσιν λαμβάνουν μέρος οι καλλιτέχναι κ.κ. Ηλίας Βυζάντης, Νικ. Δογούλης, Κων. Κοντογιάννης, Στ. Κούλης, Μιχ. Κοντοτόλιος, Κων. Λούστας, Ευαγ. Μπάρας, Παπαζαχαριάδης, Παν. Τριανταφύλλου, ως και οι νεαροί Βας. Κύρκου από το Νεοχωράκι, Γεωρ. Βυζάντης και η δεσποινίς Νίτσα Αθανασίου.
Επίσης εκτίθενται και έργα του προ ετών αποβιώσαντος ζωγράφου Δημ. Μπούτζιου.
Τα περισσότερα των έργων αναφέρονται εις την ζωήν της πόλεως και της περιοχής Φλωρίνης.
Η έκθεσις εις την οποίαν εκτίθενται περί τα έργα ελαιογραφίας, υδατογραφίας και σχέδια θα παραμείνη ανοικτή μέχρι και της 15ης Σεπτεμβρίου.
Μια όμοια περιγραφή για την έναρξη της έκθεσης υπάρχει και στην κίνηση του τετραμήνου στο ομώνυμο περιοδικό του «Αριστοτέλη» στο τεύχος 11/1958.
Οι προσπάθειες της Διοίκησης του Συλλόγου για την επιτυχία της έκθεσης
Η βοήθεια προς καλλιτέχνη για την αγορά πλαισίων για τους πίνακές του
Το ζήτημα της καλής οργάνωσης και επιτυχίας της έκθεσης όπως ήταν φυσικό αποτέλεσε κύριο μέλημα της Διοίκησης του «Αριστοτέλη».
Η έκθεση προγραμματίζεται
Στο πρακτικό της 6ης Αυγούστου 1958 γίνεται ένας πρόχειρος προγραμματισμός των εκδηλώσεων του β’ εξαμήνου 1958. Μεταξύ αυτών εκ μέρους του Καλλιτεχνικού Τμήματος αποφασίζεται «κοινή έκθεσις ζωγραφικής δι’ αντιπροσωπευτικών έργων υπό μελών του καλλιτεχνικού τμήματος».
Καθορισμός ημερομηνίας
Στο πρακτικό της 18ης Αυγούστου 1958 η πραγματοποίηση της έκθεσης είναι το κύριο θέμα της συνεδρίασης. Αποφασίζεται «η πραγματοποίησις εκθέσεως ζωγραφικής, με ευρείαν συμμετοχήν απάντων των καλλιτεχνών του συλλόγου προς τούτο εκλήθησαν και παρέστησαν εις την συζήτησιν οι καλλιτέχναι Κ. Κοντογιάννης, Σ. Κούλης, Δ. Καλαμάρας, Ν. Δογούλης, Γ. Αντωνιάδης, Ε. Μπάρας και Κ. Λούστας.
Κατόπιν λεπτομερούς συζητήσεως του όλου θέματος, αποφασίζεται η πραγματοποίησις της εν λόγω εκθέσεως ζωγραφικής την μεταπροσεχήν Κυριακήν 31 Αυγούστου εις τας αιθούσας του Συλλόγου.
Εν συνεχεία αποφασίζεται η χορήγησις βοηθήματος εκ δραχμών εκατό (100) εις τον καλλιτέχνην Ν. Δογούλη δια την κατασκευήν πλαισίων των έργων ζωγραφικής του άτινα θέλη εκθέση εις την αποφασισθείσαν έκθεσιν ζωγραφικής.».
Ο Σύλλογος εγκρίνει τις δαπάνες για την πραγματοποίηση της έκθεσης
Στο επόμενο πρακτικό της 27ης Αυγούστου 1958 διαβάζουμε:
«Εν αρχήν λαβών τον λόγον ο κ. Σ. Κούλης υπεύθυνος εντεταλμένος των σχετικώς με την έκθεσιν ζωγραφικής προπαρασκευών εκθέτει εν λεπτομερεία τας προόδους άτινας εσημείωσεν η εν γένει προώθησις του ζητήματος και αι δυσκολίαι αίτινες συναντώνται, εισηγούμενος σχετικά λύσεις. Εγκρίνεται ομοφώνως η απαιτηθησόμενη σχετική δαπάνη δια χαρτικά, ηλεκτρικούς γλόμπους και άλλα μικροέξοδα δια την αρτιωτέραν εμφάνιση της εν λόγω εκθέσεως.
Εν συνεχεία ο κ. Α’ Αντιπρόεδρος (Περικλής Φίσκας) εντέλλεται όπως τόσον οι κ.κ. Σύμβουλοι, όσον και οι καλλιτέχναι καταβάλουν κάθε προσπάθειαν δια την επιτυχίαν της μετά ζήλου και ενδιαφέροντος αναμενομένης υπό των συμπολιτών μας εκθέσεως ζωγραφικής του Καλλιτεχνικού Ομίλου του Φ.Σ.Φ. «Αριστοτέλους».
«Με καλά όμως λόγια δεν γεμίζει το στομάχι»
Η ενίσχυση των καλλιτεχνών με την αγορά πινάκων
Διαρκούσης της έκθεσης στο φ. 88/1259 (13-9-1958) της «Ελληνικής Φωνής» στη στήλη «Υστερόγραφα» διαβάζουμε σχόλιο με το οποίο καλούνται οι φορείς της πόλης να αγοράσουν τα έργα των καλλιτεχνών προς ενίσχυσή τους.
«Εις τον «Αριστοτέλην», συνεχίζεται η ομαδική έκθεσις των ζωγράφων Φλωρίνης. Όσοι την επεσκέφθησαν εξεφράσθησαν με κολακευτικά λόγια. Με καλά όμως λόγια δεν γεμίζει το στομάχι.
Για αυτό καλόν θα είναι ο Δήμος, το εμποροβιομηχανικόν επιμελητήριον, άλλα σωματεία και οργανώσεις, να προέβαινον εις ωρισμένας αγοράς πινάκων αφ΄ ενός μεν δια να ενισχύσουν ούτω τους καλλιτέχνας, αφ΄ ετέρου δε δια να στολίσουν τας αιθούσας των με ζωγραφικούς πίνακας από ντόπιους καλλιτέχνας. Τούτο θα αποτελέση και μια θερμή και πρακτική εκδήλωσις συμπαθείας μα και θαυμασμού προς τους καλλιτέχνας μας»..
Μπορείτε να δείτε σε μεγαλύτερο μέγεθος τις φωτογραφίες στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Πηγές:
1. «Η εικαστική Φλώρινα (1941-1976)», Τάκης Μπέσσας, Έκδοση Δημόσιας Βιβλιοθήκης Φλώρινας Βασιλικής Πιτόσκα Βαρνά, Μάιος 1993
2. Ιστορικό Αρχείο του ΦΣΦΑ.