Παντελής Λογόρης (1908-1941)
Γράφει η Φανή Βογδάνου – Κεβρεκίδου * |
Συμπληρώθηκαν τον Ιανουάριο 80 χρόνια από τον θάνατο του θείου μου Παντελή Λογόρη κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-1941. Ο Παντελής Λογόρης του Δημητρίου και της Μαρίας, το γένος Σιάμκουρη, γεννήθηκε το 1908 στη Φλώρινα. Τρίτο παιδί του Δημητρίου Λογόρη του Ιωάννη (γεννηθείς στη Φλώρινα το 1868) μετά τη Φανή και τον Θεόδωρο (ο οποίος πέθανε πολύ νέος), πριν από τη μητέρα μου Σοφία και την ετεροθαλή αδελφή του Δόμνα. Ήταν απόφοιτος του Γυμνασίου Φλώρινας (1929) και από τον Σεπτέμβριο του 1929 έως και τον Δεκέμβριο του 1930 εκπλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία ενώ προπολεμικά υπηρετούσε στην Αγρονομία Φλώρινας.
Επιστρατεύθηκε τον Αύγουστο του 1940 στον ΙΧ Συνοριακό Τομέα με έδρα τη Φλώρινα, ο οποίος μετά την κήρυξη του πολέμου ενσωματώθηκε στο νεοσυγκροτηθέν 90ο Σύνταγμα Πεζικού και εντάχθηκε στον 6ο λόχο του ΙΙ Τάγματος με το βαθμό του Λοχία (ΠΖ). Η πορεία του Συντάγματος στην Αλβανία ήταν νικηφόρα, αρχικά με την κατάληψη της οροσειράς Ιβάν και αργότερα με την κατάληψη των υψωμάτων ΒΑ της Κλεισούρας.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, σύμφωνα με το λεπτομερές ημερολόγιο του Συντάγματος, όπως αυτό παραδόθηκε μετά το τέλος του πολέμου στο ΓΕΣ από τον Διοικητή του Συντ/χη Γερακίνη Χρ. και το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Η Φλώρινα στο έπος του 40 – Ιστορία των σιδηρών συνταγμάτων της», που εξέδωσε η Eταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, ότι στις 17-1-1941: «Μια διμοιρία του εμπλακέντος ήδη 6ου λόχου (λοχ. Κρεββατάς) εισελθούσα εις το χωρίο(υ) Κα(λ)ίτσα καίτοι τούτο ευρίσκετο εκτός της ζώνης ενεργείας του Συντάγματος συλλαμβάνει τον Διοικητήν του εχθρικού Συντάγματος (77ον Σύνταγμα Πεζικού της Μεραρχίας των Λύκων της Τοσκάνης) Συνταγματάρχην Πεζικού Μενεγκέτι και εξάδα άλλων αξιωματικών, προσέτι δε άνδρας τινας».
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 20 Ιανουαρίου 1941, το τάγμα του ενεπλάκη σε μάχη στο ύψωμα 1234 (Κιάφε Σοφιούτ) και κοντά στην τοποθεσία Κιάφε Μούριτ: «Την πρωίαν της 20ης Ιανουαρίου ο εχθρός συγκεντρωθείς ενεργεί αντεπίθεσιν προς ανακατάληψιν του υψ. 1234. Συνάπτεται πεισματώδης αγών. Ο Διοικητής του Ιου τάγματος εμπλέκει και άλλον λόχον. Τη υποστηρίξει των πολυβόλων του πυρ/κού και των όλμων, ιδία των τελευταίων τούτων επιτυγχάνονται η οριστική του εχθρού εκδίωξις εκ του υψώματος τούτου και η καταδίωξις τούτου περί τας απογευματινάς ώρας της 20-1-41 προς το Κιάφε Μούριτ υπό του Ιου τάγματος ακολουθουμένου εκ του πλησίον υπό του ΙΙου τοιούτου. Περί το τέρμα της ημέρας τα δυο Τάγματα κατείχον τα υψώματα αμέσως Α. αυχένος Κιάφε Μούριτ με τμήματα εγκατεστημένα επί της ράχεως του αντερείσματος του εκσπωμένου εκ του υψ. Μάλι Σπαντάριτ».
Κατά τη διάρκεια αυτής της μάχης προκύπτει ότι ο θείος μου τραυματίστηκε σοβαρά. Σύμφωνα με μαρτυρίες συμπολεμιστών του, όπως του γαμβρού του και θείου μου Μάρκου Ζαμπέρτση, αλλά και του επιστήθιου φίλου του Άνθιμου Βογιατζή (η οποία μου μεταφέρθηκε από τον υιό του Αθανάσιο) ο τραυματισμός του έγινε κατά τη διάρκεια της ημέρας, πιθανώς κατά την εκδίωξη των Ιταλών προς το Κιάφε Μούριτ και όχι σε αυτή κάθε αυτή τη μάχη του Κιάφε Μούριτ, που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της νύκτας (πρωϊνές ώρες της 21-1-41), σύμφωνα πάντα με το ημερολόγιο.
Όταν δε ο θείος μου Μάρκος, τον συνάντησε τραυματισμένο, ο Παντελής του έδωσε κάποια προσωπικά του πράγματα και τον προέτρεψε να απομακρυνθεί, καθώς η μάχη συνεχιζόταν. Αργότερα, όταν ο φίλος του Άνθιμος αντιλήφθηκε τον τραυματισμό του κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του από τραυματιοφορείς προς τους πρόποδες του υψώματος προσέτρεξε προς αυτόν, όπου είχαν και την τελευταία τους επαφή. Μεταφέρθηκε μέσα στα χιόνια σε ορεινό χειρουργείο (ΧVβ), πιθανότατα στο χωριό Ροντί(ε)ν, σύμφωνα με τα στρατιωτικά αρχεία, όπου αργότερα εξέπνευσε. Σύμφωνα με τον κατάλογο των πεσόντων κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου που εξέδωσε το ΓΕΣ, εμφανίζεται η 21-1-1941 ως η επίσημη ημερομηνία θανάτου του Παντελή Λογόρη και ο τόπος το Κιάφε Μούριτ.
Μετά το τέλος του πολέμου, ένας στρατιώτης από τα Άλωνα, που τον έθαψε (πιθανότατα) έξω από το ορεινό χειρουργείο, επισκέφθηκε τον παππού μου και παρέδωσε σε αυτόν τα υπόλοιπα προσωπικά πράγματα του Παντελή. Ο παππούς μου πέθανε το επόμενο έτος, με άσβεστο τον πόνο από τον χαμό του. Ακόμη θυμάμαι τα λόγια του: «Φανή, μόλις τελειώσει ο πόλεμος, να πάμε μαζί να φέρουμε πίσω τον Παντελή …».
Είχα την τύχη να γνωρίσω τον θείο μου και η εικόνα του έχει μείνει για πάντα στη μνήμη μου. Έχω δε ανταποκριθεί θετικά στην πρωτοβουλία που έχει αναλάβει η Πολιτεία για την ανεύρεση των οστών όσων χάθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Αλβανία, ελπίζοντας κάποια μέρα να γίνει δυνατή η ανεύρεση και η ταυτοποίηση των οστών του.
Στον θείο μου Παντελή Λογόρη, τον μόνο από την παρέα του από τη Φλώρινα που δεν γύρισε πίσω, δίνοντας τη ζωή του για την Πατρίδα είναι αφιερωμένη η επιστολή μου και θα επιθυμούσα να δημοσιευθεί ως ελάχιστη προσφορά αγάπης, για να μείνει ζωντανή η μνήμη του στον τόπο όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε και τίμησε με τη θυσία του.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον κ. Αθανάσιο Βογιατζή για τη σημαντικότατη βοήθεια, τις πολύτιμες πληροφορίες και τις φωτογραφίες που μου απέστειλε.
* Φανή Βογδάνου – Κεβρεκίδου, Συνταξιούχος Δασκάλα, Θεσσαλονίκη 1-3-2021
- Το ανωτέρω κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Φωνή της Φλωρίνης», φ. 2915/9-4-2021
- Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του Αθανασίου Βογιατζή
