Παντελής Τριανταφύλλου – «Πρώτη Χορωδία Φλωρίνης»
Γράφει ο Σπύρος Χρ. Παπαχαρίσης |
Βρισκόμαστε στα 1931 και όπως σημειώνει ο Παντελής Τριανταφύλλου στο πόνημά του «Η μουσική κίνηση στη Φλώρινα και η δράση των νέων της στα χρόνια 1912-1942» η Φιλαρμονική και η Μανδολινάτα του «Ορφέα» έδιναν όλο τον χαρούμενο τόνο στην πόλη μας με αξιοθαύμαστες εμφανίσεις. Είναι η περίοδος που ο Παντελής Τριανταφύλλου έχει περαιώσει τις σπουδές μουσικής στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης και έχει αναλάβει τη θέση του αρχιμουσικού στον Μ.Σ.Φ. «Ορφεύς» ύστερα από σχετικό διαγωνισμό.
Από πολλούς παράγοντες έχει διαπιστωθεί η ανάγκη η Φλώρινα να αποκτήσει ένα καλό χορωδιακό συγκρότημα. Με την εκδήλωση του ενδιαφέροντος της δημιουργίας χορωδίας οι κανταδόροι της εποχής έτρεξαν να πλαισιώσουν τη νέα προσπάθεια.
Οι εργασίες για τη συγκρότηση της χορωδίας άρχισαν από τον Δεκέμβριο του 1931. Ο Τριανταφύλλου προτείνει την οργάνωση και τέλεση από τη νεολαία της Φλώρινας μνημοσύνου υπέρ της Βασίλισσας Σοφίας, εκφράζοντας παράλληλα και τον φόβο ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ματαιωθεί διότι το πολίτευμα εκείνη την περίοδο ήταν Δημοκρατικό. Είναι η αφορμή για την πρώτη παρουσίαση του χορωδιακού σχήματος. Τελικά το μνημόσυνο πραγματοποιείται με επίσημο χαρακτήρα και τη συμμετοχή των αρχών στις 6 Μαρτίου 1932. Η Χορωδία από τον γυναικωνίτη του Μητροπολιτικού Ναού κάνει την πρώτη της εμφάνιση χοροστατούντος του Μητροπολίτη Βασιλείου ψάλλοντας το «αιωνία η μνήμη».
Η χορωδία η οποία αρχικώς αποτελείται από άνδρες στεγάστηκε προσωρινά στο ραφείο του Τέγα Γκοτζαμάνη επί της οδού Ταγματάρχου Φουλεδάκη. Στις αρχές του ’32 συστεγάζεται στην οικία Τέγου Σαπουντζή μαζί με την μουσική του «Ορφέα».
Η ιδέα να πάρει επίσημη μορφή η χορωδία έχει ωριμάσει και για τον σκοπό αυτό τρία μέλη της προσωρινής επιτροπής αναλαμβάνουν τις διαδικασίες σύνταξης καταστατικού και νομικής αναγνώρισης. Πρόκειται για τους Ηρακλή Καπουλίτσα, Αθανάσιο Ζάλη και Δημήτριο Καράντζα.
Η χορωδία παίρνει το επίσημό της όνομα ως «Πρώτη Χορωδία Φλωρίνης» και η ιδρυτική συντακτική της συνέλευση πραγματοποιείται στις 23 Μαΐου 1932 στις 4.00 το απόγευμα «εν τη αιθούση του Συλλόγου «Ορφεύς» κειμένη εις πρόποδας του λόφου Αγίου Παντελεήμονος ιδιοκτησίας Τέγου Σαπουντζή».
Τα μέλη της συνελεύσεως εκείνης ήταν τα εξής: Μιχαήλ Παπαδόπουλος, Φιλώτας Χατζητζώτζιας, Δημήτριος Βουτσιάδης, Κωνσταντίνος Θεοδωρλής, Κωνσταντίνος Νίκλης, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Ναούμ Καλλίντσης, Βασίλειος Γιαννόπουλος, Στέργιος Χατζητζούφας, Νικόλαος Στεργίου, Μιχαήλ Πατσούρης, Θεόδωρος Τσάντης, Χαράλαμπος Αγακίδης, Ηλίας Βυζάντης, Παντελής Γεωργίου, Ιωάννης Σαπουντζής, Περικλής Βόικος, Δημήτριος Βασιλείου, Δημήτριος Γουμπέρης, Νικόλαος Νώλης, Ιωάννης Μπούτσκος, Παντελής Τριανταφύλλου, Νικόλαος Αποστολίδης, Γεώργιος Καλαούζης, Αναστάσιος Κοντογιάννης, Γεώργιος Κεραμιτσής.
Η προεδρεύουσα επιτροπή αποτελούνταν από τους: Δόκτορα Ηρακλή Καπουλίτσα, Αθανάσιο Ζάλη και Δημήτριο Καράντζα.
Στην πρώτη διοικούσα επιτροπή εξελέγησαν οι εξής: Ηρακλής Καπουλίτσας, Αθανάσιος Ζάλης, Δημήτριος Καράντζας, Χαράλαμπος Αριστείδου, Νικόλαος Νώλης, Φιλώτας Χατζητζιώτζας και Νικόλαος Στεργίου.
Πέραν των χορωδών που ήταν και μέλη της πρώτης συντακτικής συνέλευσης προσκαλούνται από το συμβούλιο να στελεχώσουν την «Πρώτη Χορωδία Φλωρίνης» και άλλοι καλλίφωνοι Φλωρινιώτες, ορισμένοι από την μουσική μπάντα του «Ορφέα» διότι κρίνεται απαραίτητη και η συνδρομή πνευστών στην χορωδία.
Τα νέα πρόσωπα που προστείθενται στην χορωδία και συγκροτούν και την ορχήστρα είναι οι: Σταύρος Καπουλίτσας, Θωμάς Κοζάρης, Άνθιμος Βογιατζής, Θωμάς Πούσκας, Γεώργιος Γεωργίου, Δημήτριος Κιάντος, Γεώργιος Παπαστεφάνου, Δημήτριος Μπoύτζιος, Ευάγγελος Υφαντής, Γεώργιος Μεγαλομάστορας, Θωμάς Βαρβέρης, Δημήτριος Σίμου, Ανέστης Χάρης, Βασίλειος Τσομπάνος, Περικλής Νώτης, Γεώργιος Στρέζος, Δανιήλ Πόπης, Αλέξανδρος Μπέλλης, Νικόλαος Λούστας, Θεόδωρος Οσλόφτσης, Παντελής Σαμαράς, Ευάγγελος Τοσίου, Ευάγγελος Τρυφωνίδης, Ευάγγελος Άλτας, Παντελής Γάστης, Πέτρος Σαμαράς, Αναστάσιος Παπαθεοδώρου, Αλέξανδρος Παπαθεοδώρου, Λάζαρος Γρούιος, Δημήτριος Τυρπένου και Νικόλαος Ανδρέου.
Ο Παντελής Τριανταφύλλου την περίοδο αυτή διευθύνει τρία σχήματα: τη μουσική μπάντα του «Ορφέα» και τη χορωδία και ορχήστρα της «Πρώτης Χορωδίας Φλωρίνης» –
Την ίδια περίοδο πιεστικά τίθεται από χορωδούς και παράγοντες της κοινωνίας η ιδέα διδασκαλίας και εκκλησιαστικής μουσικής. Ο Παντελής Τριανταφύλλου αναλαμβάνει και αυτή την εργασία φοβούμενος διαρροή χορωδών σε περίπτωση που δεν θα υποστήριζε αυτό το αίτημα και ξεκινάει τακτικές δοκιμές στον Μητροπολιτικό Ναό. Διασκεύασε και εναρμόνισε τα λειτουργικά του Σακελλαρίδη, το Χερουβικό, το κοινωνικό και την Δοξολογία του Πολυκράτους καθώς και τον Ακάθιστο Ύμνο για τετράφωνη χορωδία.
Η χορωδία καθιέρωσε πρόγραμμα τακτικών εμφανίσεων εκ περιτροπής εκτός του Μητροπολιτικού Ναού και στις δυο άλλες εκκλησίες, του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Νικολάου.
Το 1932 ο Τριανταφύλλου αποφασίζει και εντάσσει στην «Πρώτη Χορωδία Φλωρίνης» και γυναικείες φωνές. Στην προσπάθεια αυτή στελέχωσης συνδράμουν οι σπουδάστριες του Διδασκαλείου και του Νηπιαγωγείου Όλγα Παπαδοπούλου, Αφροδίτη Κοντογιάννη, Ελευθερία Μπέλλη, Σούλη Ιωάννου, Όλγα Σίσκου, Ελένη Αγγελή, Αλίκη Σαπουντζή, Δωροθέα Ζάικου, Κρυσταλλία Λαλαγιάννη, Ελένη Τιρκελιδου, Ιωάννα Γκιολέκα, Αγάπη Ντούλη, Αθηνά Ζάλη, Ελευθερία Σίσκου, Κική Παπαχρήστου, Ευανθία Τσάντη, Φιλομένη Τοσουνίδου, Ιουλία Καλαούζη, Ζωγραφία Καρασαββίδου, Μαρία Γυμνοπούλου Μαριγώ Μπαζοπούλου, Καλυψώ Φιλίππου και Φανή Ζιούλη.
Στις 22 Ιουλίου 1933 πραγματοποιείται η πρώτη παρουσίαση της μικτής χορωδία και ορχήστρας σε καλλιτεχνική εκδήλωση στο κινηματοθέατρο «Πάνθεον», ενώ στον ίδιο χώρο στις 13 Αυγούστου 1933 πραγματοποιείται κοινή συναυλία της «Πρώτης Χορωδίας Φλωρίνης» και της δραματικής υψίφωνης Φανούλας Αϊδαλή. Στο πιάνο συνόδευσε ο περίφημος Ποζέλλι. Στις 13 Σεπτεμβρίου θα ακολουθήσει στο «Πάνθεον» και νέα συναυλία στην οποία θα συμπράξουν οι αδελφές Φανή και Καλλιόπη Αϊδαλή και η «Πρώτη Χορωδία Φλωρίνης».
Στη φωτογραφία είναι το ανδρικό εκκλησιαστικό συγκρότημα της «Πρώτης Χορωδίας Φλωρίνης» το οποίο έλαβε μέρος και παρουσίασε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, την 6η Δεκεμβρίου του 1933 τη δοξολογία και λειτουργικά υπό τη διεύθυνση του Παντελή Τριανταφύλλου ο οποίος εμφανίζεται στο μέσον.
Στο δεύτερο τεκμήριο εμφανίζεται η μικτή «Πρώτη Χορωδία Φλωρίνης» σε εξόρμηση στην Βέροια το 1934.
Το τρίτο τεκμήριο αφορά στην αγγελία για την πρώτη εμφάνιση της χορωδίας, πριν ακόμα συσταθεί σε επίσημο σωματείο.
Στο πίσω μέρος της αγγελίας ο Παντελής Τριανταφύλλου έχει συντάξει έναν πρόχειρο εσωτερικό κανονισμό της «Πρώτης Χορωδίας Φλωρίνης» ως εξής:
1) Παν μέλος δικαιούται να υποβάλλει παράπονα προς την εκτελεστική επιτροπή εναντίον συναδέλφων αυτού ή μελών της εκτελ. Επιτροπής.
2) Εφόσον εξακολουθεί η δοκιμή δικαιούται να απέλθη κατόπιν αδείας του Μαέστρου.
3) Έκαστον μέλος οφείλει να συμπεριφέρεται έναντι των συναδέλφων του πάντοτε μετ’ άκρας ευκοσμίας και ευγενούς συμπεριφοράς.
4) Προσέρχεται ανελλιπώς.
Σπύρος Παπαχαρίσης
