Πότε εμφανίστηκε το όνομα Φλώρινα;
Η περιοχή μας, στο μακρύ διάβα των αιώνων, από τους αρχαίους χρόνους της Βασιλείας του Μακεδόνα Βασιλιά Φιλίππου του Β΄, μέχρι την βυζαντινή αυτοκρατορία και την τουρκοκρατία, είχε διάφορες ονομασίες. Έτσι, στους Μακεδονικούς χρόνους συναντάται το όνομα “ΛΥΓΚΗΣΤΙΣ” και “ΗΡΑΚΛΕΙΑ” και ήταν τμήμα του κράτους της Μακεδονίας. Μάλιστα αναφέρεται ότι την αρχαία πόλη την έκτισε ο Βασιλιάς Φίλιππος ο Β΄, αφού βρέθηκαν στα ερείπια, (μερικά σώζονται και σήμερα, στον λόφο του Αγίου Παντελεήμονος, και αναφέρεται τώρα ως Ελληνιστική πόλη) κέραμοι με ανάγλυφο το όνομα “Βασιλεύς Φίλιππος”. Αργότερα, στην βυζαντινή περίοδο συναντάμε το όνομα “ΧΛΕΡΗΝΟΣ”, που ίσως το πήρε από ανάλογο προύχοντα της εποχής. Να σημειωθεί ότι οι βλάχοι της περιοχής μας την ονομάζουν “ΧΛΕΡΝΟΥ”.
Από τον 16ο, όμως, αιώνα και μετέπειτα συναντάται το όνομα σε λατινική γραφή “FLORINA” και σε παραλλαγές “Εlerina” και “Filuina”. O γράφων, σε επίσκεψή του σε μουσείο της πρωτεύουσας του Μαυροβουνίου, είδε χάρτη του 1854, στον οποίον η Φλώρινα αναγράφεται Ως “Φιλόρινα”. Πότε, όμως, στην περιοχή μας, φυσικά και στην τότε πόλη της, εμφανίζεται η ονομασία “Φλώρινα” σε λατινική βέβαια γραφή, “Florina”;
Τον Αύγουστο του 1995, με πρωτοβουλία του Οργανισμού Πολιτιστικών Εκδηλώσεων “ΠΡΕΣΠΕΣ” και σε επιμέλεια του καθηγητού μας Μίμη Σουλιώτη, από τις Γραφικές Τέχνες του Γεωργίου Δεδούση, εκδόθηκε σε 1.000 αντίτυπα στην Θεσσαλονίκη, μια συλλογή 15 χαρτών του Σάββα Δεμερτζή, με τίτλο “Η ΦΛΩΡΙΝΑ ΣΤΟΥΣ ΧΑΡΤΕΣ – 1544-1780”, για λογαριασμό της Λέσχης Πολιτισμού Φλώρινας, η οποία Λέσχη διοργάνωσε και σχετική λίαν ενδιαφέρουσε έκθεση, στην οποία εξετέθησαν οι εν λόγω χάρτες. Σε αυτούς, λοιπόν, τους χάρτες Ευρωπαίων χαρτογράφων (Γάλλων, Γερμανών και Ολλανδών), απαντάται, γραμμένη για πρώτη φορά, απ’ όσα γνωρίζουμε, η περιοχή μας ως “Florina” και μάλιστα μέσα στα ευρύτερα όρια της Μακεδονίας, η οποία, σημειωτέον, καταγράφεται σε όλους τους χάρτες ως περιοχή της Ελλάδος.
Έκτοτε η Φλώρινα παρουσιάζεται στο ιστορικό και το γεωγραφικό προσκήνιο, ως “ΦΛΩΡΙΝΑ”, με εξαίρεση, για λόγους πολιτικούς και κατακτητικούς, τους βόρειους σλαβικούς λαούς, οι οποίοι την προσονομάζουν “Λέριν”. Σε αυτούς, λοιπόν, τους χάρτες, περίοδο που δεν υπήρχαν οι ανταγωνισμοί κρατών, τα σύνορα της Μακεδονίας ορίζονται στη Δύση από τα βουνά της Πίνδου, στο βορρά εκτείνονται μέχρι την φανταστική οριογραμμή που συνδέει τα βουνά Σκάρδος, Όρβελος και Αίμος και καταλήγει ανατολικά στον ποταμό Νέστο. Όλες δε οι πόλεις που αναφέρονται σε αυτούς είναι αναγεργαμμένες με καθαρώς Ελληνικά ονόματα. Όπως, Θεσσαλονίκη, Αμφίπολις, Ηράκλεια, Έδεσσα, Πέλλα, Κασσανδρία κλπ. Αναφέρεται ακόμη στους χάρτες ότι τα Σκόπια στην αρχαιότητα ονομάζονταν “Σκούπι – Scupi”, από την ελληνική λέξη Σκοποί – φρουροί, και ότι ποτέ δεν περιλαμβάνονταν στα όρια της Μακεδονίας. Όλα τα ανωτέρω, πέραν των άλλων ιστορικών γεγονότων, καταρρίπτουν και τον μύθο που έχουν υφάνει οι Σκοπιανοί, ότι έλκουν την καταγωγή τους από τους Μακεδόνες βασιλιάδες και ότι η πέραν του Περλεπέ γη τους δεν ήταν ποτέ χώρος της Μακεδονίας. Λυκηστίς, λοιπόν, Ηράκλεια, Χλερηνός, Χλέρνου, Φιλόρινα, Φλώρινα, οι ονομασίες της περιοχής μας. Από που, όμως, και πως προήλθε τελικά αυτό το όνομα, δεν υπάρχει επακριβής πηγή.
Υπάρχουν, βέβαια, πολλές εικασίες, χωρίς, όμως, να στηρίζονται σε ατράνταχτα πειστήρια. Έτσι, ειπώθηκε, χωρίς την προέλευση από κάποια πηγή, ότι η Φλώρινα πήρε το όνομά της, επειδή η περιοχή είχε πολλή χλωρίδα ή είχε πολλούς φλώρους και πολλές φιλλύρες – φλαμουριές ή κι’ ακόμη από την λατινική λέξη φλάουρε – λουλούδι, Μπορεί να υπάρχουν και άλλες εκδοχές, όπως αυτή που λέει ότι δήθεν, δύο πριγκιπόπουλα, ο Λέρις και ο Φλέρις ή Φλώρις, μονομάχησαν για τα μάτια μιας πριγκιποπούλας κι’ η πόλη πήρε το όνομα του νικητή….
Διαλέξτε και πάρτε. Καλές γιορτές.