Τα εγκαίνια της Γεωργικής Σχολής Φλωρίνης το 1935

Γράφει ο Σπύρος Παπαχαρίσης |

Αφορμή του σημειώματος αυτού στάθηκε η ανάρτηση σε γνωστό δικτυακό τόπο πώλησης, δυο φωτογραφιών από τα εγκαίνια της Γεωργικής Σχολής Φλώρινας τις οποίες και αναδημοσιεύουμε.

«Το κτήριο της σχολής κατασκευάστηκε από τον εργολάβο Δημήτριο Τούση. Είναι ο ίδιος που κατασκεύασε και τις πρώτες εγκαταστάσεις της Σχολής. Πρόκειται για κτίσμα γενικών διαστάσεων 43.00 X 22.00 μ. Η θεμελίωση και το ημιυπόγειο αποτελούνται από λιθοδομή, ενώ οι όροφοι από οπτοπλινθοδομή. Τα πατώματα είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα.» [1]

Όπως προκύπτει από δημοσίευμα της εποχής το οποίο παραθέτουμε στη συνέχεια μελετητής του κτηρίου ήταν ο αρχιτέκτονας Γεώργιος Καμπανέλλος.

Ανατρέχοντας στα δημοσιεύματα του τοπικού τύπου συναντάμε στο φύλλο 323, της 5ης Ιουλίου 1935 της «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ» πρόσκληση του Γεωργικού Σχολείου Φλωρίνης για την εισαγωγή των μαθητών. Στο δημοσίευμα διαβάζουμε:

Γεωργικόν Σχολείον Φλωρίνης

Φέρεται εις γνώσιν των ενδιαφερομένων ότι κατόπιν της υπ. αριθ. 71500 αποφάσεως του κ. Υπουργού Γεωργίας ο αριθμός των εισακτέων μαθητών εις το υφ ημάς Γεωργικόν Σχολείον δια το προσεχές σχολικόν έτος ωρίσθη εις 30 τριάκοντα.
Απαιτούμενα προσόντα:

1) Αίτησις επί του χαρτοσήμου.
2) Απολυτήριον πλήρους εξαταξίου Δημοτικού Σχολείου.
3) Πιστοποιητικόν γεννήσεως εκ του οποίου να εμφαίνεται ότι κατά την 15ην Σεπτεμβρίου ε.έ. θα έχωσι συμπληρώσει το 14ον έτος της ηλικίας των και μη υπερβή το 18ον έτος.
4) Πιστοποιητικόν Δημάρχου ή Προέδρου Κοινότητος ότι είνε τέκνα γονέων απασχολουμένων αποκλειστικώς ή εν μέρει εις την γεωργίαν ή κλάδον τινά αυτής.

Αιτήσεις γίνονται δεκταί μέχρι 15ης Αυγούστου το βράδυ.
Αι μέχρι τούδε υποβληθείσαι θεωρούνται έγκυροι.
(Εκ της Διευθύνσεως)

Έξι μήνες νωρίτερα στην στήλη ΕΠΙΚΑΙΡΑ του φύλλου 297/25-1-1935 η «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ» κατηγορούσε την κεντρική εξουσία και τους βουλευτές της Φλώρινας για την αργοπορία διορισμού προσωπικού και την έναρξη της λειτουργίας της Σχολής ως εξής:

Να λειτουργήση η Γεωργική Σχολή μας

Τι γίνεται η πρακτική Γεωργική Σχολή της πόλεώς μας; Πότε θ’ αρχίσει η λειτουργία της επί τέλους; Ακόμη θα περιμένει αυτός ο δυστυχής φορολογούμενος λαός του τόπου μας; Μας επήραν δια Κάφρους οι κύριοι του Υδροκεφάλου της Πρωτευούσης και δεν καταδέχονται ούτε τρεις δασκάλους να μας στείλουν για ν’ αρχίση επί τέλους να λειτουργή αύτη και να μαθαίνουν και τα παιδιά του πτωχού λαού μας την τέχνην της εκμεταλλεύσεως της γης;

Τι κάμνετε κύριοι Δραγούμη και Μπινόπουλε; Θα κοιμάσθε ακόμη δια το ζήτημα αυτό; Δεν κινείσθαι λιγάκι για να τελιεώση επί τέλους η γάγγραινα αύτή της εκκρεμότητος για ένα ολόκληρον τόπον; Ή μήπως και σεις, κοιμάσθε υπό μανδραγόραν όπως οι εν Αθήναις αρμόδιοι;

* Οι Φίλιππος Δραγούμης και Στέργιος Μπινόπουλος ήταν εκείνη τη χρονική περίοδο βουλευτές Φλωρίνης και είχαν εκλεγεί με το ψηφοδέλτιο της Ηνωμένης Αντιπολίτευσης (Λαϊκό Κόμμα, Εθνικό Ριζοσπαστικό Κόμμα, Κόμμα Ελευθεροφρόνων, Αγροτικό Κόμμα) στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933.

Στο φύλλο 340/25-10-1935 της «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ» θα ακολουθήσει δημοσίευμα σχετικό με τα εγκαίνια της Γεωργικής Σχολής από το οποίο προκύπτει ότι αυτά τελέσθηκαν την Κυριακή 19 Οκτωβρίου 1935.

Εγκαίνια Γεωργικής Σχολής

Τι θα μπορούσαμε να προσθέσωμεν εις τα τόσα ωραία λόγια, τα οποία επ’ ευκαιρία των προχθεσινών εγκαινίων της Γεωργικής Σχολής, είπεν ο Διευθυντής αυτής και προορισμού της. Απολύτως τίποτε. Θα αρκεσθώμεν μόνον εκ δημοσιογραφικού καθήκοντος εις την περιγραφήν των γεγονότων, τα οποία έλαβαν χώραν.

Η Γεωργική Σχολή, το περικαλλές τούτο μέγαρον μοναδικόν εν τη Βαλκανική δια το οποίον έκαστος εξ ημών με πολύ υπερηφάνειαν και εγωισμόν ομιλεί, εγνωστοποίησεν ότι θα κάμη έναρξιν των εργασιών της. Η είδησις αυτή τοσούτον εχαροποίησε τους πάντας, ώστε από όλα τα μέρη του Νομού μας συνέρευσαν πλήθη κόσμου δια να παραστούν εις τα εγκαίνια και να θαυμάσουν το μεγαλείον της περιφήμου τούτης Σχολής.
Το μεγάλο ενδιαφέρον με το οποίον περιβάλλεται η Γεωργική Σχολή είνε φυσικόν και δεδικαιολογημένον.

Η Σχολή αύτη προς την οποίαν όλοι μας προσβλέπομεν ως προς παρήγορον ελπίδα του μέλλοντος του τόπου μας, θ’ αποβή ο συντελεστής της ευημερίας μας. Θα είνε η εστία από την οποίαν θα εξέλθουν μετ’ ολίγου οι μέλλοντες τολμηροί σκαπανείς της γης.

Από αυτή θα αποφοιτήσουν οι νέοι γεωργοτεχνίται όπως του αποκάλεσεν ο κ. Διευθυντής, οι οποίοι ως πεπειραμένοι και ειδικοί θα προβαίνουν εκάστοτε εις την διάγνωσιν της πασχούσης ήδη θεάς Δήμητρας. Θα της τονώσουν τον πάσχοντα οργανισμόν, θα την θεραπεύσουν, θα ευημερήση ο τόπος. Θα είνε αφετηρία προς καινούργιους αναδημιουργικούς δρόμους θ’ αποβή το εργαστήριον όπου θα χύνωνται νέα καλούπια.

Δεν θα έχη πρακτικήν μόνον σκοπιμότητα. Μορφωτική και εκπολιτιστική μέριμνα θα ληφθή δια την αρτιωτέραν κατάρτισιν των παιδιών. Μέσα εις την σχολήν τα χωριατόπουλα θα διαπλάσουν το ήθος και την ψυχήν, θα γίνουν χρηστά και ενάρετα παιδιά. Θα διδαχθούν και τόσα άλλα περί των οποίων άλλοτε θα γράψωμεν, που θα τα καταστήσουν ικανά αποτελεσματικώς ν’ αντιμετωπίζουν την ζωήν.

Και ήρξατο με χιλιάδας ανθρώπων ευχάς των εργασιών.

Προχθές Κυριακήν τα εγκαίνια εγένοντο μεγαλοπρεπέστατα. Μετά τον θούριον του Βασιλέως ο Διεθυντής κ. Συλλαίος απαγγέλει θαυμάσιον πανηγυρικόν τονίσας το έργον το μέγα της σχολής. Είτα ωμίλησεν ο Διευθυντής της Εθν. Τραπέζης κ. Μεγγελίδης και ο αρχιτέκτων της Σχολής κ. Καμπανέλος. [2] Εις τους προσκεκλημένους προσεφέρθησαν γλυκύσματα.

Θεωρούμεν καθήκον μας να συγχαρώμεν τον Διευθυντήν του Σχολείου δια την εργατικότητα και δραστηριότητα και λοιπούς συνεργάτας του.

Η κοινωνία Φλωρίνης ευγνωμονεί την Κυβέρνησιν και το Υπουργείο Γεωργίας διότι εν τη μερίμνη της υπέρ της επαρχίας επροίκισεν αυτήν με ένα τόσο μεγαλοπρεπές εκπολιτιστικόν μέγαρον.

* Για την ιστορία αναφέρουμε ότι την χρονική εκείνη περίοδο στην ελληνική πολιτική σκηνή βρίσκεται η δικτατορική Κυβέρνηση Γεωργίου Κονδύλη 1935 (10 Οκτωβρίου 1935 με 30 Νοεμβρίου 1935) η οποία προέκυψε μετά το Κίνημα Κονδύλη της 10ης Οκτωβρίου 1935 το οποίο ανέτρεψε την Κυβέρνηση Τσαλδάρη η οποία είχε εκλεγεί στις εκλογές της 9ης Ιουνίου 1935. Το πραξικόπημα θα καταργήσει την αβασίλευτη δημοκρατία και θα επαναφέρει την βασιλευόμενη δημοκρατία με το δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου 1935 το οποίο έμεινε στην ιστορία ως Νόθο δημοψήφισμα.

 

 

Στο φύλλο 351/1-1-1936 η «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ» σε στήλη με τον τίτλο «ΑΙ ΜΕΓΑΛΑΙ ΕΡΕΥΝΑΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ» αναφέρεται στην Γεωργική Σχολή Φλωρίνης. Μέσα από το δημοσίευμα αυτό μαθαίνουμε  ότι υπηρεσίες στον τόπο και το κράτος μέσω της Σχολής προσφέρει «και το προσωπικόν αυτής αποτελούμενον από τον ενθουσιώδη και ακούραστον Διευθυντήν κ. Συλλαίον (σ.σ. Ευθύμιον Συλλαίον) επιστήμονα κύρους μεγάλου και χαρακτήρος ακεραίου και από τους εκλεκτούς και δραστηρίους καθηγητάς κ.κ. Παπαγεωργίου, Μ. Καμάρη, Ι. Δαφίλην και τον λογιστήν κ. Κατρανά.»

Φωτογραφίες απόψεων της Γεωργικής Σχολής Φλωρίνης από το αρχείο μας:

i Διαβάστε περισσότερα για την Γεωργική Σχολή στο άρθρο του Δημήτρη Μεκάση με τίτλο: «Το Φυτώριο και η Γεωργική Σχολή Φλωρίνης»

——————

[1] Ζαρκάδα – Πιστιόλη Χριστίνα , «Η αρχιτεκτονική της Φλώρινας στην περίοδο του μεσοπολέμου», Θεσσαλονίκη 2003
[2] Πρόκειται για τον αρχιτέκτονα Γεώργιο Καμπανέλλο. Η αρχιτέκτονας Χριστίνα Ζαρκάδα – Πιστιόλη στη διδακτορική της διατριβή «Η αρχιτεκτονική της Φλώρινας στην περίοδο του μεσοπολέμου» αναφέρει: «Ο αρχιτέκτων Γεώργιος Καμπανέλλος του Γρηγορίου είναι ένας από τους 12 πρώτους σπουδαστές της νεοσύστατης Αρχιτεκτονικής Σχολής της Αθήνας, που αποφοιτά το 1921. Στο χρονικό διάστημα 1924-1925 εργάζεται στο Υπουργείο Στρατιωτικών, από το 1926-1930 είναι προϊστάμενος του Αρχιτεκτονικού Τμήματος του Δήμου Θεσσαλονίκης, ενώ στο διάστημα 1925-1926 και από το 1930 και μετά είναι ελεύθερος επαγγελματίας και εργολάβος Δημοσίων Έργων. Διετέλεσε αρχιτέκτων του οικοδομικού συνεταιρισμού του προσφυγικού συνοικισμού των 40 Εκκλησιών στη Θεσσαλονίκη. Στη Φλώρινα, φαίνεται να διατηρεί τεχνικό γραφείο παράλληλα με εκείνο της Θεσσαλονίκης. Στο γραφείο αυτό συνεργάζεται με τον αρχιτέκτονα Ν. Χασόπουλο.
Δείγματα του αρχιτεκτονικού έργου που παρήγαγε ο Καμπανέλλος στη Φλώρινα έχουμε από τις 13 μελέτες που σώθηκαν στο αρχείο του Πολεοδομικού Γραφείου. Από τις μελέτες αυτές, οι 8 εμφανίζονται ως συνεργασία του κοινού γραφείου Καμπανέλλου-Χασόπουλου, αλλά υπογράφονται από τον Καμπανέλλο και θεωρούμε ότι αποτελούν προσωπικό έργο. Παράλληλα στο αρχείο της οικογένειας Μήρτσου βρέθηκε ένα σχέδιο κάτοψης του Καμπανέλλου, για την μονοκατοικία της οδού Πρεσπών, έργο του μηχανικού Playber (βλ. ΠΛ1).»

Σπύρος Χρ. Παπαχαρίσης