To «Λεύκωμα των Εκπαιδευτικών Φλωρίνης 1945-1947» – florinapast

Αναγνώσεις άρθρου: 5.400

Κατά την περίοδο 1945 – 1947, όταν είχε ξεκινήσει ο εμφύλιος πόλεμος, οι Εκπαιδευτικοί της Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Φλωρίνης, με επικεφαλής τον Επιθεωρητή τους Κ.Δ. ΜΠΑΛΛΑ έγραψαν, εκτύπωσαν και κυκλοφόρησαν το «ΛΕΥΚΩΜΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΛΩΡΙΝΗΣ 1945-1947», το οποίο αφιέρωσαν, όπως σημειώνεται στο εσώφυλλο ?Στους δασκάλους τους αφανείς της Ελληνικής Ιδέας και των Ελληνικών δικαίων εργάτας και σε κείνους που έχυσαν και χύνουν το αίμα των για την Μακεδονική γη – Ρήση που υπογράφει ο Επιθεωρητής Φλωρίνης Κ.Δ. ΜΠΑΛΛΑΣ.

Συντακτική Επιτροπή του «ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ» ήσαν οι Διδάσκαλοι: Τουλίκας Κων., Μαλούχος Κων., Μαζάρης Αλέξ., Σουψανάς Γεώρ., Στεριόπουλος Ιων., Μπουτζουβής Βασ., Στυλιάδης Χαρ., Κούλης Αναστ., Λούστας Νικ., Τσίρος Ανδρ., Τριανταφυλλίδης Αθαν., Τριανταφυλλίδης Στέρ., Πεντερίδης Χρ., Γεωργιάδης Νάρκ., Οικονόμου Απ., και Θωμάς Βράκας, Νομαρχιακός.

Τον πρόλογο το «ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ» υπογράφει ο Κων. Μπάλλας, Επιθεωρητής Σχολείων Φλωρίνης.

Το πρώτο μέρος του ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ αναφέρεται στην ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΓΕΝΙΚΑ και ειδικότερα στην σύντομη ιστορία της, στην γεωγραφία της και την Ελληνικότητά της, καθώς και στην Μακεδονία του Περδίκα του Α? Αρχηγέτου του Μακεδονικού Κράτους, 700-652 π.Χ,, στην Μακεδονία του Αλεξάνδρου του Α?, 498-454, όπου περιλαμβάνεται και η δική μας «ΛΥΓΚΙΣΤΗΣ». Αναφέρονται επίσης οι Μακεδόνες Ήρωες της αρχαιότητος, οι Μακεδόνες Σοφοί και Διδάσκαλοι, τα ιστορικά πορίσματα για αδιάκοπη Ελληνική πορεία της Μακεδονίας, οι Μακεδόνες Αυτοκράτορες του Βυζαντίου, η καταγωγή των Μακεδόνων, η εθνολογική σύσταση του πληθυσμού της Μακεδονίας επί τουρκοκρατίας, η νεώτερη ιστορία της Μακεδονίας και τα σλαβικά ψεύδη και η πραγματικότης, όπου τα ιστορικά στοιχεία περιλαμβάνονται σε παρά πολλές σελίδες του βιβλίου.

Στην σελίδα 48 καταχωρείται το κείμενο του Δημοδιδασκάλου Δημητρίου Οικονομίδη, αποφοίτου του Γυμνασίου Μοναστηρίου, από το Νυμφαίο, με τίτλο: Η Εκπαίδευση στην υπόδουλη Μακεδονία και στο υπόδουλο Μοναστήρι, ως επίσης και κείμενο με τίτλο: Η Εκπαίδευση εις την υπόδουλη Κορυτσά και την περιφέρειά της, όπου δίδαξαν οι Χρήστος Παπαχρυσάνθου και Αναστάσιος Κούλης, οι οποίοι συνέχισαν να διδάσκουν σε σχολεία της Φλωρίνης.

Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει την Εκπαιδευτική Περιφέρεια Φλωρίνης, σε σύντομη περιγραφή της εν γένει ζωής και κινήσεως αυτής μετά των σχετικών ιστορικών σημειώσεων και άλλων στοιχείων, όπως η ονομασία των περιοχών, τα νερά, η έκταση της περιφέρειας και οι αποστάσεις από το κέντρο, τα δάση, η βλάστηση, το κλίμα για τα οποία γράφει ο τότε Δασάρχης Σ. Ευσταθιάδης, οι συγκοινωνίες, ο πληθυσμός και η σύνθεσή του, η γλώσσα και ο χαρακτήρας των κατοίκων, ο πολιτισμός και οι ασχολίες των κατοίκων (φωτογραφίες στις σελίδες 67 – 69), η καλλιεργούμενη έκταση και η παραγωγή.

Επίσης αναφέρεται ότι εκείνη την εποχή λειτουργούσαν 64 δημοτικά σχολεία και 56 νηπιαγωγεία (όλα καταχωρούνται στις σελίδες 72-73. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η κίνηση των μαθητών στην περιφέρεια Φλωρίνης, καθώς επίσης η καταχώρηση ονομαστικώς όλων των δημοδιδασκάλων και των Διδασκαλισσών, που δίδασκαν στην περιφέρεια Φλωρίνης και τα αντίστοιχα σχολεία στα οποία υπηρετούσαν (σελίδες 74,75,76,77,78 και 79), γίνεται δε και λόγος για τα υπάρχοντα διδακτήρια.

Στις σελίδες 80 και 81 γίνεται αναφορά για την Μέση και Ανωτέρα Εκπαίδευση, δηλαδή για τα Γυμνάσια Αρρένων και Θηλέων και η καταγραφή των ονομάτων των καθηγητών και καθηγητριών. Αναφέρεται επίσης και η Παιδαγωγική Ακαδημία Φλωρίνης, η οποία άρχισε να λειτουργεί το 1941-1942, με Διευθυντή τον Π. Μόρφη και γυμναστή τον Καθηγητή Ηλία Χαραλαμπάκη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η λειτουργία των συνεταιρισμών στην Φλώρινα, για την οποία έχει γράψει το σχετικό κείμενο ο τότε Διευθυντής της Ιπποκράτης Κωνσταντινίδης. Εδώ γίνεται λόγος για την ανάπτυξη της δενδροκομίας στον Νομό Φλωρίνης, από τον τότε διευθυντή Γεωργίας Κων. Μπούρα (φωτογραφία), σελίδες 88-97, με λίαν κατατοπιστικούς πίνακες για την παραγωγή.
Για τον Δασικό πλούτο του Νομού Φλωρίνης έγραψε αξιόλογο κείμενο ο τότε Δασάρχης Σ. Ευσταθιάδης (σελίδες 98-111 – φωτογραφία).

Στο Λεύκωμα έγραψε και ο τότε διακεκριμένος Δικηγόρος Αθανάσιος Αλεξίδης, ο οποίος προέβη σε «διαπιστώσεις τινές της εθνικής και κοινωνικής καταστάσεως της Μακεδονίας» (σελίδες 112-114).

Στο τρίτο μέρος του «ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ» καταγράφονται ενδιαφέροντα στοιχεία για την πόλη και τα χωριά της Περιφέρειας Φλωρίνης. Έτσι στις σελίδες 115-127, γίνεται μία σύντομη περιγραφή της ιστορίας και της ζωής των κατοίκων εκείνη την εποχή, χωρίς, όμως, να αναφέρεται το όνομα του συγγραφέως του κειμένου αυτού.

Στις σελίδες 128-140, άγνωστος συγγραφέας ασχολείται με το θέμα «Η Φλώρινα ως πρωτεύουσα του Νομού». Έτσι αναφέρεται ότι η τότε Φλώρινα είχε τις εξής δημόσιες υπηρεσίες: Την Νομαρχία, την Μητρόπολη, την Δημαρχία, το Πρωτοδικείο, το Ειρηνοδικείο, την Διοίκηση Χωροφυλακής, τα Τ.Τ.Τ., το Δασαρχείο, την Οικονομική Εφορία, το Ταμείο, την Εφορία Καπνού, το Τελωνείο, το Γεωργικό Γραφείο, το Νομιατρείο, το Νομοκτηνιατρείο, το Εθνικό Οικοτροφείο. Παράλληλα λειτουργούσαν τότε τα Οικονομικά Ιδρύματα: Τράπεζα Ελλάδος, Εθνική Τράπεζα, Αγροτική Τράπεζα, Εμπορική Τράπεζα και Τράπεζα Αθηνών.
Να σημειωθεί ότι για όλες τις υπηρεσίες καταγράφονται και όλα τα ονόματα των υπαλλήλων που υπηρετούσαν σε αυτές.

Στις σελίδες 131-132 καταχωρούνται όλα τα ονόματα των Επιστημονικού Κόσμου Φλωρίνης – Δικηγόροι 29, Ιατροί 21, Οδοντίατροι 3, Φαρμακοποιοί 4.
Επίσης αναφέρονται τα ονόματα των εμπόρων υφασμάτων (4),νεωτερισμών (5), σιδηρικών (4), σιτεμπόρων (3), Εμπορορραπτών (3), Βιβλιοπωλών (3).
Στις σελίδες 133-136, καταχωρούνται φωτογραφίες των τότε βουλευτών και πολιτευτών: Βουλευτές: Φίλιππος Δραγούμης, Γεώργιος Μόδης, οι οποίοι αργότερα διετέλεσαν και Υπουργοί, Γεώργιος Τζώρτζης, Στέργιος Μπινόπουλος, Γεώργιος Αριστείδου, Γεώργιος Σπυρόπουλος. Ως Πολιτευτές αναφέρονται οι: Αθανάσιος Αλεξίδης, Χρήστος Σιάκος, Βασίλειος Τσάμης, Γεώργιος Αργυρόπουλος, Παντελής Παπαθανασίου, Ιωάννης Ασπιώτης, οποίος υπήρξε και πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Φλωρίνης.

Στις σελίδες 136 – 1940, έγραψε για την ζωή και τους αγώνες των Φλωρινιωτών επί τουρκοκρατίας τις αναμνήσεις του ένας πρεσβύτης, χωρίς να αναφέρεται το όνομά του.

Στις σελίδες 140-146, ο γνωστός Ιστοριογράφος Γεώργιος Μόδης αναφέρεται στο «Πως παραδόθηκε η Φλώρινα» στις 7 Νοεμβρίου 1912.

Στις σελίδες 146-150, υπάρχει κείμενο χωρίς υπογραφή για το «Πως αντιμετώπισε η Φλώρινα τους Βουλγάρους στην εποχή της εισβολής και στην Φλώρινα των Γερμανών στις 9 Απριλίου 1941». Επίσης στις σελίδες 150-154, υπάρχει κείμενο, που το υπογράφει ο βουλευτής Φλωρίνης Γ.Ν. Τζώρτζης, με τίτλο «Η Φλώρινα κατά την κατοχή».

Στην σελίδα 155 καταχωρείται άρθρο με τίτλο «Η Ηρωική στάση των Δασκάλων της περιφέρειας Φλωρίνης στην κατοχή», χωρίς να υπάρχει υπογραφή. Επίσης χωρίς υπογραφή είναι και το κείμενο που δημοσιεύεται στις σελίδες 156-157 με τίτλο «η μουσική, πνευματικό όπλο των Φλωρινιωτών εναντίον των Βουλγάρων στα χρόνια της κατοχής».

Στις επόμενες σελίδες από 158 καταχωρούνται κείμενα που αναφέρονται στα εξής χωριά: Σκοπιά, και φωτογραφία κοριτσιών με τοπικές παραδοσιακές φορεσιές και του Μακεδονομάχου Ιερέως Παπαδημήτρη Σταμπουλή, ο οποίος απαγχονίστηκε από τους Γερμανούς, μαζί με άλλους 14 πατριώτες κοντά στην Κλαδορράχη. Τροπαιούχος (σελίδες 163-165), Τριανταφυλλιά (σελίδες 165-166). Πολυπόταμος (σελίδες 166-167), Κάτω Υδρούσα, Ατραπός, Πέρασμα (σελίδες 167-172), Άνω Υδρούσα (σελίδες 172-173), Δροσοπηγή (σελίδες 173), Κολχική (σελίδες 173-174), Φλάμπουρο (σελίδες 175-182), Αρμενοχώρι (σελίδες 182-183), Τριπόταμος (σελίδες 183-184), Μεσονήσι (σελίδες 184-185 και φωτογραφία με κοπέλα με τοπική ενδυμασία). Αμμοχώρι (σελίδα 185), Άνω Καλλινίκη (σελίδες 185-186), Κάτω Καλλινίκη (σελίδα 186), Μαρίνα (σελίδες 186-187), Πρώτη (σελίδες 187-190), Κλαδορράχη (σελίδες 190-194), Άνω Κλειναί (σελίδες 194-198 και φωτογραφία του τότε δασκάλου του χωριού Αλέξανδρου Μαζάρη και φωτογραφία από γάμο στο χωριό), Κάτω Κλειναί – Κάτω Κλέστινα (σελίδες 198-202), Παρόρι ή Παρώριο (σελίδες 202-204), Αγία Παρασκευή (σελίδα 204), Εθνικό (σελίδες 204-205) και φωτογραφία μπροστά στο σχολείο, με τον άλλοτε διευθυντή του σχολείου δεύτερο εκ δεξιών Αθανάσιο Σιδέρι), Νίκη, σελίδες 206-207), Νέος Καύκασος(σελίδες 207-208),. Ορεινά χωριά: Κρατερό (σελίδες 208-210 και φωτογραφία των Μακεδονομάχων Β. Μαλιογιώργου και Κ. Μποϊκοβίτη από το Κρατερό), Μπούφι (σήμερα Ακρίτας), σελίδες 210-212), Άλωνα (σελίδες 212), Πισοδέρι (σελίδες 202 -218), Χωριά της περιοχής Κορεστίων: Ανταρτικό (σελίδες 218-220), Τρίγωνο (σελίδες 220), Τύρνοβο (σελίδα 221), Σφήκα (σελίδα 221), Πρέσπα: (σελίδες 221-239 και αρκετές φωτογραφίες), Μία διαδρομή στη Μικρά Πρέσπα – Ιστορία και Θρύλοι (σελίδες 239-244).

Στην σελίδα 245- 246 καταγράφονται αντί μνημοσύνου τα ονόματα των 13 Διδασκάλων και Διδασκαλισσών Φλωρίνης, των αφανών Ηρώων, που έπεσαν στα Αλβανικά Βουνά και αλλού, όπως αναγράφεται «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι».

Οι πεσόντες Διδάσκαλοι και Διδασκάλισσες είναι: Καρυπίδης Αντώνιος, από τους Αγίους Αναργύρους, έφεδρος ανθυπολοχαγός, βρήκε ηρωικό θάνατο στο Ιβάν της Αλβανίας το 1941, Ρακοβαλής Νικόλαος, λοχίας από τις Κάτω Κλεινές Φλωρίνης, έπεσε ηρωϊκά στην Αλβανία το 1941, Τσουκαλάς Μιχαήλ, από την Φλώρινα, έπεσε ηρωικά στην Αλβανία το 1941, Αλεξόπουλος Θεόδωρος, από το Διαβολίτσι Μεσσηνίας, σκοτώθηκε στην Φλώρινα από τους φεύγοντας Γερμανούς στις 1-11-44, Παπαθανασίου Κωνσταντίνος, από το Φλάμπουρο Φλωρίνης, εκτελέσθηκε από τους ελασίτες στο Βίτσι, ύστερα από φρικτά βασανιστήρια στις 26-5-1944, Βαρβαρρήγος Σπύρος, (καθηγητής Φλωρίνης), από τα Φιλιατρά Τριφυλλίας, κατακρεουργήθηκε άγρια μέσα στο φρουραρχείο των ελασιτών στη Φλώρινα την 18-2-45, Ιωάννου Θωμάς, από το Μοναστήρι, εκτελέσθηκε από τον Βουλγαρικό στρατό στην περιοχή Σταυρού Χαλκιδικής το 1943, Βαφειάδης Λάζαρος, από το Μοναστήρι, εκτελέσθηκε από τους Γερμανούς στο στρατόπεδο Π. Μελά την 1-3-1943, Δερβένης Χρήστος, από τον Βόλο, δολοφονήθηκε από τους ελασίτες στο Βέρμιο το 1944, Στεφανίδης Γεώργιος (συνταξιούχος), από το Φλάμπουρο Φλωρίνης, εκτελέσθηκε από τους ελασίτες στο Βίτσι ύστερα από πολλά βασανιστήρια στις 15-5-1944, Γεωργιάδης Λουκάς (συνταξιούχος), από το Νεοχωράκι Φλωρίνης, εκτελέσθηκε από τους ελασίτες στο Καϊμακτσαλάν τον Αύγουστο του 1944, Μπλαδένη Θεοδώρα, νηπιαγωγός, από την Έδεσσα, σύζυγος του ανωτέρω Γεωργιάδη Λουκά, εκτελέσθηκε μαζί του, Γίτσης Σπυρίδων, δημοδιδάσκαλος από τη Δροσοπηγή. Εκτελέσθηκε από συμμορίτας στο Φλάμπουρο στις 27-2-1947.